Ad Sabinum libri
Ex libro II
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
Dig. 5,1,80Pomponius libro secundo ad Sabinum. Si in iudicis nomine praenomine erratum est, Servius respondit, si ex conventione litigatorum is iudex addictus esset, eum esse iudicem, de quo litigatores sensissent.
Dig. 28,6,14Idem libro secundo ad Sabinum. In pupillari substitutione licet longius tempus comprehensum fuerit, tamen finietur substitutio pubertate.
Übersetzung nicht erfasst.
Dig. 30,8Pomponius libro secundo ad Sabinum. Si ex toto fundo legato testator partem alienasset, reliquam dumtaxat partem deberi placet, quia etiam si adiecisset aliquid ei fundo, augmentum legatario cederet. 1Si ita scriptum sit: ‘Lucius Titius heres meus aut Maevius heres meus decem Seio dato’, cum utro velit, Seius aget, ut, si cum uno actum sit et solitum, alter liberetur, quasi si duo rei promittendi in solidum obligati fuissent. quid ergo si ab altero partem petierit? liberum cui erit ab alterutro reliquum petere. idem erit et si alter partem solvisset. 2Si ita legatum sit: ‘lecticarios octo aut pro his in homines singulos certam pecuniam, utrum legatarius volet’, non potest legatarius partem servorum vindicare, pro parte nummos petere, quia unum in alterutra causa legatum sit, quemadmodum si olei pondo quinquaginta aut in singulas libras certum aes legatum sit: ne aliter observantibus etiam uno homine legato divisio concedatur. nec interest, divisa ea summa an iuncta ponatur: et certe octo servis aut pro omnibus certa pecunia legata non posse invitum heredem partem pecuniae, partem mancipiorum debere.
Übersetzung nicht erfasst.
Dig. 32,44Pomponius libro secundo ad Sabinum. Si fundus legatus sit cum his quae ibi erunt, quae ad tempus ibi sunt non videntur legata: et ideo pecuniae, quae faenerandi causa ibi fuerunt, non sunt legatae.
Übersetzung nicht erfasst.
Dig. 37,11,9Pomponius libro secundo ad Sabinum. Ut bonorum possessio secundum pupillares tabulas admitti possit, requiritur, an patris testamentum signatum sit, licet secundae tabulae resignatae proferantur.
Übersetzung nicht erfasst.
Dig. 40,4,4Idem libro secundo ad Sabinum. Si quis ita scripserit ‘Stichus liber esto eique heres meus decem dato’, nulla dubitatio est, quin debeantur etiam, si eum pater familias vivus manumiserit. 1Sed et si sic: ‘Stichus liber esto’ sive statim sive post tempus ‘eique, cum liber erit, heres meus decem dato’, idem dicendum est. 2Illud constabit, si libertate data sic fuerit legatum ‘eique, si eum vindicta liberavero, heres meus decem dato’, licet ex nimia suptilitate separatum est a testamento, attamen humanitatis intuitu valebit legatum, si vivus eum manumiserit.
Idem lib. II. ad Sabin. Wenn Jemand so geschrieben hat: Stichus soll frei sein, und mein Erbe soll demselben Zehn geben, so ist kein Zweifel, dass [die Zehn] demselben gebühren, auch wenn der Hausvater bei seinem Leben denselben freigelassen haben sollte. 1Aber auch wenn so: Stichus soll frei sein, sei es sogleich, oder nach einiger Zeit, und ihm soll, wenn er frei sein wird, mein Erbe Zehn geben, so ist dasselbe zu sagen. 2Das ist ausgemacht, [dass,] wenn [einem Sclaven], nachdem [ihm] die Freiheit ertheilt worden ist, so vermacht worden ist: und ihm soll, wenn ich ihn durch den Stab befreit haben werde, mein Erbe Zehn geben, wenngleich nach einer allzugrossen Spitzfindigkeit das Vermächtniss vom Testament getrennt ist, dennoch aus Rücksicht auf die Billigkeit das Vermächtniss gelten wird, wenn [der Testator] bei seinem Leben denselben freigelassen hat.
Dig. 45,1,9Pomponius libro secundo ad Sabinum. Si Titius et Seius separatim ita stipulati essent: ‘fundum illum, si illi non dederis, mihi dare spondes?’, finem dandi alteri fore, quoad iudicium acciperetur, et ideo occupantis fore actionem.
Pompon. lib. II. ad Sabin. Wenn Titius und Sejus, jeder besonders, sich auf diese Weise stipulirt haben: Gelobst du jenes Landgut, wenn du es dem Andern nicht gegeben hast, mir zu geben? so wird der letzte Termin, wo es dem Andern gegeben werden kann, der sein, wo die Einleitung auf das Verfahren erfolgt ist, und deshalb wird auch Demjenigen, der zuerst zur Klage greift, die Klage verbleiben.11Nach der Einlassung konnte der Beklagte das Streitobject nicht mehr verändern; das Object wurde litigiös. Donellus verbreitet sich über dieses Fragment sehr gründlich und ausführlich in seinem Commentar. ad h. tit. [Charondas in Schol. ad h. tit. (T. O. I. 817). sagt: Hujus responsi hacc videtur esse ratio, ut Titius et Sejus, qui eandem rem separatim ab eodem stipulati sunt, nihil interesse existimaverint, utri eorum daretur fundus, ac si essent duo rei stipulandi; cum igitur duae sint stipulationes, sub conditione in promissoris arbitrio posita conceptae, utri stipulatorum det, eligere potest. Sobald nun Einleitung des Verfahrens mit dem Einen erfolgt ist, fällt die Verbindlichkeit gegen den Andern weg, und darum heisst es, actio est occupantis. Zus. d. R.]
Dig. 50,16,162Pomponius libro secundo ad Sabinum. In vulgari substitutione, qua ei qui ‘supremus’ morietur heres substituitur, recte substitutus etiam unico intellegitur, exemplo duodecim tabularum, ex quibus ‘proximus’ adgnatus et solus habetur. 1Si quis ita in testamento scripserit ‘si quid filio meo acciderit, Dama servus meus liber esto’, mortuo filio Dama liber erit. licet enim ‘accidunt’ et vivis, sed vulgi sermone etiam mors significatur.
Übersetzung nicht erfasst.