Corpus iurisprudentiae Romanae

Repertorium zu den Quellen des römischen Rechts

Digesta Iustiniani Augusti

Recognovit Mommsen (1870) et retractavit Krüger (1928)
Deutsche Übersetzung von Otto/Schilling/Sintenis (1830–1833)
Iul.dig. LXI
Digestorum lib.Iuliani Digestorum libri

Digestorum libri

cum Notis Marcelli et Pauli et Scaevolae

Ex libro LXI

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
Dig. 1,1De iustitia et iure (Von der Gerechtigkeit und dem Recht.)Dig. 1,2De origine iuris et omnium magistratuum et successione prudentium (Von dem Ursprung des Rechts und aller Staatsbeamten, so wie der Folge der Rechtsgelehrten.)Dig. 1,3De legibus senatusque consultis et longa consuetudine (Von den Gesetzen, den Senatsbeschlüssen und dem Gewohnheitsrechte.)Dig. 1,4De constitutionibus principum (Von den Constitutionen der Kaiser.)Dig. 1,5De statu hominum (Vom Zustand der Menschen.)Dig. 1,6De his qui sui vel alieni iuris sunt (Von denen, die eigenen Rechtens, und denen, die fremdem Rechte unterworfen sind.)Dig. 1,7De adoptionibus et emancipationibus et aliis modis quibus potestas solvitur (Von der Annahme an Kindes Statt, der Entlassung aus der [väterlichen] Gewalt, und andern Arten deren Aufhebung.)Dig. 1,8De divisione rerum et qualitate (Von der Eintheilung der Sachen und deren Beschaffenheit.)Dig. 1,9De senatoribus (Von den Senatoren.)Dig. 1,10De officio consulis (Von der Amtspflicht des Consuls.)Dig. 1,11De officio praefecti praetorio (Von der Amtspflicht des Präfectus Prätorio.)Dig. 1,12De officio praefecti urbi (Von der Amtspflicht des Stadtvorstehers.)Dig. 1,13De officio quaestoris (Von der Amtspflicht des Quästors.)Dig. 1,14De officio praetorum (Von der Amtspflicht der Prätoren.)Dig. 1,15De officio praefecti vigilum (Von der Amtspflicht des Wachtvorstehers.)Dig. 1,16De officio proconsulis et legati (Von der Amtspflicht des Proconsul und des Legaten.)Dig. 1,17De officio praefecti Augustalis (Von der Amtspflicht des Kaiserlichen Präfecten.)Dig. 1,18De officio praesidis (Von der Amtspflicht des Präsidenten.)Dig. 1,19De officio procuratoris Caesaris vel rationalis (Von der Amtspflicht des Procurators des Kaisers oder Rentbeamten.)Dig. 1,20De officio iuridici (Von der Amtspflicht des Gerichtsverwalters.)Dig. 1,21De officio eius, cui mandata est iurisdictio (Von der Amtspflicht dessen, der mit der Gerichtsbarkeit beauftragt worden ist.)Dig. 1,22De officio adsessorum (Von der Amtspflicht der [Gerichts-] Beisitzer.)
Dig. 2,1De iurisdictione (Von der Gerichtsbarkeit.)Dig. 2,2Quod quisque iuris in alterum statuerit, ut ipse eodem iure utatur (Welche Rechtsgrundsätze Jemand gegen einen Andern aufgebracht hat, die sollen gegen ihn selbst in Anwendung gebracht werden dürfen.)Dig. 2,3Si quis ius dicenti non obtemperaverit (Wenn jemand dem, welcher Recht spricht, nicht gehorcht haben sollte.)Dig. 2,4De in ius vocando (Von der Berufung ins Gericht.)Dig. 2,5Si quis in ius vocatus non ierit sive quis eum vocaverit, quem ex edicto non debuerit (Wenn Jemand vor Gericht berufen worden und nicht gegangen ist, oder die dahin berufen worden sind, welche man dem Edicte nach nicht hätte berufen sollen.)Dig. 2,6In ius vocati ut eant aut satis vel cautum dent (Dass vor Gericht Berufene dahin gehen, oder Bürgen oder anders Sicherheit stellen.)Dig. 2,7Ne quis eum qui in ius vocabitur vi eximat (Dass Niemand den, welcher vor Gericht berufen wird, mit Gewalt entreisse.)Dig. 2,8Qui satisdare cogantur vel iurato promittant vel suae promissioni committantur (Von denen, welche gezwungen werden, Sicherheit zu stellen, oder ein eidliches Versprechen leisten, oder auf ihr einfaches Versprechen entlassen werden.)Dig. 2,9Si ex noxali causa agatur, quemadmodum caveatur (Wie Sicherheit gestellt wird, wenn eine Noxalklage erhoben [oder: wegen Schädenansprüchen geklagt] wird.)Dig. 2,10De eo per quem factum erit quominus quis in iudicio sistat (Von dem, welcher daran Schuld ist, dass sich Jemand nicht vor Gericht stellt.)Dig. 2,11Si quis cautionibus in iudicio sistendi causa factis non obtemperaverit (Wenn Jemand dem geleisteten Versprechen, sich vor Gerichte zu stellen, nicht nachgekommen ist.)Dig. 2,12De feriis et dilationibus et diversis temporibus (Von den Gerichtsferien und Aufschubsgestattungen und der Berechnung verschiedener Zeiten.)Dig. 2,13De edendo (Vom Vorzeigen.)Dig. 2,14De pactis (Von Verträgen.)Dig. 2,15De transactionibus (Von Vergleichen.)
Dig. 40,1De manumissionibus (Von den Freilassungen.)Dig. 40,2De manumissis vindicta (Von den durch den Stab freigelassenen [Sclaven].)Dig. 40,3De manumissionibus quae servis ad universitatem pertinentibus imponuntur (Von den Freilassungen, welche Sclaven ertheilt werden, welche einer Gemeinheit angehören.)Dig. 40,4De manumissis testamento (Von den durch ein Testament freigelassenen [Sclaven.])Dig. 40,5De fideicommissariis libertatibus (Von den fideicommissarischen Freiheiten.)Dig. 40,6De ademptione libertatis (Von der Zurücknahme der Freiheit.)Dig. 40,7De statuliberis (Von den Bedingtfreien.)Dig. 40,8Qui sine manumissione ad libertatem perveniunt (Welche [Sclaven] ohne Freilassung zur Freiheit gelangen.)Dig. 40,9Qui et a quibus manumissi liberi non fiunt et ad legem Aeliam Sentiam (Welche Sclaven durch die Freilassung wegen ihrer selbst, und wegen ihres Freilassers nicht frei werden, und zum Aelisch-Sentischen Gesetz.)Dig. 40,10De iure aureorum anulorum (Von dem Recht der goldenen Ringe.)Dig. 40,11De natalibus restituendis (Von der Zurückversetzung in den Geburtsstand.)Dig. 40,12De liberali causa (Von dem Rechtsstreit über die Freiheit.)Dig. 40,13Quibus ad libertatem proclamare non licet (Welche nicht auf die Freiheit Anspruch machen dürfen.)Dig. 40,14Si ingenuus esse dicetur (Wenn behauptet werden wird, dass [ein Freigelassener] ein Freigeborner sei.)Dig. 40,15Ne de statu defunctorum post quinquennium quaeratur (Dass der Rechtszustand Verstorbener nach fünf Jahren nicht untersucht werden soll.)Dig. 40,16De collusione detegenda (Von der Entdeckung eines heimlichen Einverständnisses.)
Dig. 43,1De interdictis sive extraordinariis actionibus, quae pro his competunt (Von den Interdicten und ausserordentlichen Klagen, die an deren Statt zuständig sind.)Dig. 43,2Quorum bonorum (Welchen Nachlass.)Dig. 43,3Quod legatorum (Was von Vermächtnissen.)Dig. 43,4Ne vis fiat ei, qui in possessionem missus erit (Dass Dem keine Gewalt geschehe, der in den Besitz gesetzt sein wird.)Dig. 43,5De tabulis exhibendis (Von der Auslieferung der Testamente.)Dig. 43,6Ne quid in loco sacro fiat (Dass an einem heiligen Orte Etwas nicht geschehe.)Dig. 43,7De locis et itineribus publicis (Von öffentlichen Plätzen und Wegen.)Dig. 43,8Ne quid in loco publico vel itinere fiat (Dass an einem öffentlichen Platze oder Wege Etwas nicht geschehe.)Dig. 43,9De loco publico fruendo (Von dem Genuss eines öffentlichen Platzes.)Dig. 43,10De via publica et si quid in ea factum esse dicatur (Von öffentlichen Strassen und wenn etwas in demselben errichtet werden sein soll.)Dig. 43,11De via publica et itinere publico reficiendo (Von der Ausbesserung öffentlicher Strassen und Wege.)Dig. 43,12De fluminibus. ne quid in flumine publico ripave eius fiat, quo peius navigetur (Von den Flüssen, dass Etwas in einem öffentlichen Flusse oder an dessen Ufer nicht geschehe, wodurch die Schifffahrt beeinträchtigt wird.)Dig. 43,13Ne quid in flumine publico fiat, quo aliter aqua fluat, atque uti priore aestate fluxit (Dass in einem öffentlichen Fluss Etwas nicht geschehe, wodurch der Wasserfluss gegen den im vorhergehenden Sommer geändert wird.)Dig. 43,14Ut in flumine publico navigare liceat (Dass die Schifffahrt an einem öffentlichen Flusse gestattet sei.)Dig. 43,15De ripa munienda (Von der Befestigung des Ufers.)Dig. 43,16De vi et de vi armata (Von der Gewalt und der Gewalt mit Waffen.)Dig. 43,17Uti possidetis (Wie ihr besitzet.)Dig. 43,18De superficiebus (Von Erbpachtungen.)Dig. 43,19De itinere actuque privato (Von Privatwegen.)Dig. 43,20De aqua cottidiana et aestiva (Vom täglichen Wasser und dem Sommerwasser.)Dig. 43,21De rivis (Von den Kanälen.)Dig. 43,22De fonte (Von den Quellen.)Dig. 43,23De cloacis (Von den Kloaken.)Dig. 43,24Quod vi aut clam (Was gewaltsam oder heimlich.)Dig. 43,25De remissionibus (Von den Remissionen.)Dig. 43,26De precario (Vom bittweisen [Besitzverhältniss].)Dig. 43,27De arboribus caedendis (Vom Baumfällen.)Dig. 43,28De glande legenda (Vom Auflesen der Eicheln.)Dig. 43,29De homine libero exhibendo (Von der Auslieferung freier Menschen.)Dig. 43,30De liberis exhibendis, item ducendis (Von der Auslieferung der Kinder und deren Abführung.)Dig. 43,31Utrubi (Vom (Interdicte) Wo immer.)Dig. 43,32De migrando (Vom Ausziehen lassen.)Dig. 43,33De Salviano interdicto (Vom Salvianischen Interdict.)
Dig. 35,2,51Iu­lia­nus li­bro se­xa­ge­si­mo pri­mo di­ges­to­rum. Nec in­ter­est, utrum ab in­itio qua­si in­uti­le fue­rit an ex ac­ci­den­ti post­ea in eum ca­sum per­ve­nis­set le­ga­tum, ut ac­tio eius de­ne­ga­re­tur.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 35,2,87Idem li­bro se­xa­ge­si­mo pri­mo di­ges­to­rum. Qui fun­dum so­lum in bo­nis cen­tum re­lin­que­bat, si he­redem suum dam­na­ve­rit, ut eum quin­qua­gin­ta Ti­tio ven­de­ret, non est ex­is­ti­man­dus am­plius quam quin­qua­gin­ta le­gas­se, id­eo­que lex Fal­ci­dia lo­cum non ha­bet. 1Item is, qui duos fun­dos in bo­nis cen­tum ha­be­ret, si me et Ti­tium he­redes in­sti­tuis­set et dam­nas­set me, ut Ti­tio fun­dum Cor­ne­lia­num quin­qua­gin­ta ven­de­rem et con­tra Ti­tium dam­nas­set, ut mi­hi fun­dum Se­ia­num quin­qua­gin­ta ven­de­ret: non anim­ad­ver­to, quem­ad­mo­dum lex Fal­ci­dia lo­cum ha­be­re pos­sit, cum uter­que he­redum unius fun­di par­tem di­mi­diam he­redi­ta­rio iu­re ha­bi­tu­rus sit, in qua pars di­mi­dia he­redi­ta­tis est: nam cer­te qui dam­na­tus est fun­dum Cor­ne­lia­num ven­de­re, Se­ia­ni fun­di par­tem he­redi­ta­rio iu­re ha­bet, item qui dam­na­tus est Se­ia­num fun­dum ven­de­re, par­tem Cor­ne­lia­ni fun­di he­redi­ta­rio iu­re re­ti­net. 2Si quis he­redem in­sti­tue­rit eum, cui ro­ga­tus fue­rat post mor­tem suam cen­tum re­sti­tue­re, in ra­tio­ne le­gis Fal­ci­diae cen­tum de­du­ce­re de­bet, quia, si alius qui­li­bet he­res ex­sti­tis­set, haec cen­tum in ae­re alie­no po­ne­ren­tur. 3Si tu ex par­te quar­ta, Ti­tius ex par­te quar­ta he­redes scrip­ti fue­ri­tis, de­in­de tu ex par­te di­mi­dia he­res in­sti­tu­tus fue­ris sub con­di­cio­ne, et le­ga­ta, item li­ber­ta­tes da­tae fue­rint: pen­den­te con­di­cio­ne li­ber­ta­tes com­pe­tent, le­ga­ta to­ta prae­sta­bun­tur, quia si­ve con­di­cio ex­sti­te­rit, te he­rede ex­sis­ten­te utra­que va­lent, si­ve con­di­cio de­fe­ce­rit, tu et Ti­tius he­redes eri­tis. de le­ge Fal­ci­dia, si hoc quae­ris, an ex­sis­ten­te con­di­cio­ne mis­ce­tur qua­drans tuus et semis at­que ita pro do­dran­te ra­tio po­nen­da est cum his, qui­bus a te pu­re he­rede le­ga­tum est, re­spon­de­bi­mus mis­ce­ri duas par­tes. 4Qui fi­lium suum im­pu­be­rem et Ti­tium ae­quis par­ti­bus he­redes in­sti­tue­rat, a fi­lio to­tum sem­is­sem le­ga­ve­rat, a Ti­tio ni­hil et Ti­tium fi­lio sub­sti­tue­rat. quae­si­tum est, cum Ti­tius ex in­sti­tu­tio­ne ad­is­set et im­pu­be­re fi­lio mor­tuo ex sub­sti­tu­tio­ne he­res ex­sti­tis­set, quan­tum le­ga­to­rum no­mi­ne prae­sta­re de­be­ret. et pla­cuit so­li­da le­ga­ta eum prae­sta­re de­be­re: nam con­fu­si duo sem­is­ses ef­fi­ce­rent, ut cir­ca le­gem Fal­ci­diam to­tius as­sis ra­tio ha­be­re­tur et so­li­da le­ga­ta prae­sta­ren­tur. sed hoc ita ve­rum est, si fi­lius an­te­quam pa­tri he­res ex­sis­te­ret de­ces­sis­set. si ve­ro pa­tri he­res fuit, non am­plio­ra le­ga­ta de­bet sub­sti­tu­tus, quam qui­bus pu­pil­lus ob­li­ga­tus fue­rat, quia non suo no­mi­ne ob­li­ga­tur, sed de­func­ti pu­pil­li, qui ni­hil am­plius quam sem­is­sis do­dran­tem prae­sta­re ne­ces­se ha­buit. 5Quod si ex­tra­nei he­redis semis to­tus le­ga­tus fue­rit is­que pu­pil­lo, a quo ni­hil le­ga­tum erat, ex sub­sti­tu­tio­ne he­res ex­sti­te­rit, pot­erit di­ci au­ge­ri le­ga­ta et per­in­de agen­dum, ac si cui­li­bet co­he­redi sub­sti­tu­tus fuis­set eo­que omit­ten­te he­redi­ta­tem ex as­se he­res ex­sti­tis­set, quia sem­per sub­sti­tu­tus ra­tio­nem le­gis Fal­ci­diae ex quan­ti­ta­te bo­no­rum, quae pa­ter re­li­que­rit, po­net. 6Ea­dem di­cen­da sunt et si pa­ter duos im­pu­be­res he­redes in­sti­tue­rit et eos­dem in­vi­cem sub­sti­tue­rit, de­in­de iu­re sub­sti­tu­tio­nis ad al­te­rum he­redi­tas rec­ci­de­rit et le­gis Fal­ci­diae ra­tio ha­ben­da sit. 7Qui fi­lios im­pu­be­res duos ha­be­bat, al­te­rum he­redem in­sti­tuit, al­te­rum ex­he­redavit, de­in­de ex­he­redatum in­sti­tu­to sub­sti­tuit ac post­ea ex­he­redato Mae­vium et ab eo le­ga­vit: et ex­he­redatus fra­tri im­pu­be­ri ex­sti­tit he­res, de­in­de im­pu­bes de­ces­sit. cum iu­di­cio pa­tris fa­cul­ta­tes pa­ter­nae per cau­sam he­redi­ta­riam ex sub­sti­tu­tio­ne ad eum per­ve­niant, pot­est di­ci le­ga­ta ab eo re­lic­ta prae­stan­da es­se ha­bi­ta ra­tio­ne le­gis Fal­ci­diae in his bo­nis, quae pa­ter mor­tis tem­po­re re­li­que­rit. nec huic con­tra­rium est, quod, cum ex­he­redato pa­ter le­ga­tum de­de­rit, ni­hi­lo ma­gis sub­sti­tu­tus le­ga­tis ob­li­ga­bi­tur, quia eo ca­su non he­redi­ta­tis pa­ter­nae por­tio, sed le­ga­tum ad eum per­ve­nit. di­cet ali­quis: quid er­go, si ex­he­redatus fi­lius non ex sub­sti­tu­tio­ne fra­tri suo he­res ex­sti­te­rit, sed aut le­ge aut per in­ter­po­si­tam per­so­nam at­que ita im­pu­bes de­ces­se­rit? sic quo­que ex­is­ti­man­dus erit sub­sti­tu­tus le­ga­ta de­be­re? mi­ni­me: nam quan­tum in­ter­sit, ex­he­redatus fi­lius ex sub­sti­tu­tio­ne fra­tri suo he­res ex­sis­tat an alio mo­do, vel ex eo ap­pa­ret, quod alias ab eo le­ga­re pa­ter po­tuit, alias non po­tuit. est igi­tur ra­tio­ni con­gruens, ne plus iu­ris cir­ca per­so­nam sub­sti­tu­ti tes­ta­tor ha­beat, quam ha­bue­rat in eo, cui eum sub­sti­tue­bat. 8Co­he­res pu­pil­lo da­tus si pro par­te sua le­ga­ta, ha­bi­ta le­gis Fal­ci­diae ra­tio­ne, prae­sti­te­rit, de­in­de im­pu­be­re mor­tuo ex sub­sti­tu­tio­ne he­res ex­sti­te­rit et semis pu­pil­li le­ga­tis ex­haus­tus es­set, ex in­te­gro le­gis Fal­ci­diae ra­tio po­nen­da erit, ut con­tri­bu­tis le­ga­tis, quae ab ip­so et quae a pu­pil­lo da­ta fue­rant, pars quar­ta bo­no­rum apud eum re­ma­neat. li­cet enim pu­pil­lo he­res ex­sis­tat, ta­men cir­ca le­gem Fal­ci­diam per­in­de ra­tio ha­be­tur ac si pa­tri he­res ex­sti­tis­set. nec ali­ter au­ge­bun­tur le­ga­ta, quae ab ip­so ul­tra do­dran­tem da­ta fue­rant, quam au­gen­tur, cum ex par­te he­res in­sti­tu­tus et co­he­redi suo sub­sti­tu­tus de­li­be­ran­te co­he­rede le­ga­ta, ha­bi­ta ra­tio­ne le­gis Fal­ci­diae, sol­vit, de­in­de ex sub­sti­tu­tio­ne al­te­ram quo­que par­tem he­redi­ta­tis ad­quirat.

Übersetzung nicht erfasst.