Corpus iurisprudentiae Romanae

Repertorium zu den Quellen des römischen Rechts

Digesta Iustiniani Augusti

Recognovit Mommsen (1870) et retractavit Krüger (1928)
Deutsche Übersetzung von Otto/Schilling/Sintenis (1830–1833)
Arc.mun.
De muneribus civilibus lib. sg.Arcadii Charisii De muneribus civilibus liber singularis

De muneribus civilibus liber singularis

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
Dig. 1,1De iustitia et iure (Von der Gerechtigkeit und dem Recht.)Dig. 1,2De origine iuris et omnium magistratuum et successione prudentium (Von dem Ursprung des Rechts und aller Staatsbeamten, so wie der Folge der Rechtsgelehrten.)Dig. 1,3De legibus senatusque consultis et longa consuetudine (Von den Gesetzen, den Senatsbeschlüssen und dem Gewohnheitsrechte.)Dig. 1,4De constitutionibus principum (Von den Constitutionen der Kaiser.)Dig. 1,5De statu hominum (Vom Zustand der Menschen.)Dig. 1,6De his qui sui vel alieni iuris sunt (Von denen, die eigenen Rechtens, und denen, die fremdem Rechte unterworfen sind.)Dig. 1,7De adoptionibus et emancipationibus et aliis modis quibus potestas solvitur (Von der Annahme an Kindes Statt, der Entlassung aus der [väterlichen] Gewalt, und andern Arten deren Aufhebung.)Dig. 1,8De divisione rerum et qualitate (Von der Eintheilung der Sachen und deren Beschaffenheit.)Dig. 1,9De senatoribus (Von den Senatoren.)Dig. 1,10De officio consulis (Von der Amtspflicht des Consuls.)Dig. 1,11De officio praefecti praetorio (Von der Amtspflicht des Präfectus Prätorio.)Dig. 1,12De officio praefecti urbi (Von der Amtspflicht des Stadtvorstehers.)Dig. 1,13De officio quaestoris (Von der Amtspflicht des Quästors.)Dig. 1,14De officio praetorum (Von der Amtspflicht der Prätoren.)Dig. 1,15De officio praefecti vigilum (Von der Amtspflicht des Wachtvorstehers.)Dig. 1,16De officio proconsulis et legati (Von der Amtspflicht des Proconsul und des Legaten.)Dig. 1,17De officio praefecti Augustalis (Von der Amtspflicht des Kaiserlichen Präfecten.)Dig. 1,18De officio praesidis (Von der Amtspflicht des Präsidenten.)Dig. 1,19De officio procuratoris Caesaris vel rationalis (Von der Amtspflicht des Procurators des Kaisers oder Rentbeamten.)Dig. 1,20De officio iuridici (Von der Amtspflicht des Gerichtsverwalters.)Dig. 1,21De officio eius, cui mandata est iurisdictio (Von der Amtspflicht dessen, der mit der Gerichtsbarkeit beauftragt worden ist.)Dig. 1,22De officio adsessorum (Von der Amtspflicht der [Gerichts-] Beisitzer.)
Dig. 2,1De iurisdictione (Von der Gerichtsbarkeit.)Dig. 2,2Quod quisque iuris in alterum statuerit, ut ipse eodem iure utatur (Welche Rechtsgrundsätze Jemand gegen einen Andern aufgebracht hat, die sollen gegen ihn selbst in Anwendung gebracht werden dürfen.)Dig. 2,3Si quis ius dicenti non obtemperaverit (Wenn jemand dem, welcher Recht spricht, nicht gehorcht haben sollte.)Dig. 2,4De in ius vocando (Von der Berufung ins Gericht.)Dig. 2,5Si quis in ius vocatus non ierit sive quis eum vocaverit, quem ex edicto non debuerit (Wenn Jemand vor Gericht berufen worden und nicht gegangen ist, oder die dahin berufen worden sind, welche man dem Edicte nach nicht hätte berufen sollen.)Dig. 2,6In ius vocati ut eant aut satis vel cautum dent (Dass vor Gericht Berufene dahin gehen, oder Bürgen oder anders Sicherheit stellen.)Dig. 2,7Ne quis eum qui in ius vocabitur vi eximat (Dass Niemand den, welcher vor Gericht berufen wird, mit Gewalt entreisse.)Dig. 2,8Qui satisdare cogantur vel iurato promittant vel suae promissioni committantur (Von denen, welche gezwungen werden, Sicherheit zu stellen, oder ein eidliches Versprechen leisten, oder auf ihr einfaches Versprechen entlassen werden.)Dig. 2,9Si ex noxali causa agatur, quemadmodum caveatur (Wie Sicherheit gestellt wird, wenn eine Noxalklage erhoben [oder: wegen Schädenansprüchen geklagt] wird.)Dig. 2,10De eo per quem factum erit quominus quis in iudicio sistat (Von dem, welcher daran Schuld ist, dass sich Jemand nicht vor Gericht stellt.)Dig. 2,11Si quis cautionibus in iudicio sistendi causa factis non obtemperaverit (Wenn Jemand dem geleisteten Versprechen, sich vor Gerichte zu stellen, nicht nachgekommen ist.)Dig. 2,12De feriis et dilationibus et diversis temporibus (Von den Gerichtsferien und Aufschubsgestattungen und der Berechnung verschiedener Zeiten.)Dig. 2,13De edendo (Vom Vorzeigen.)Dig. 2,14De pactis (Von Verträgen.)Dig. 2,15De transactionibus (Von Vergleichen.)
Dig. 40,1De manumissionibus (Von den Freilassungen.)Dig. 40,2De manumissis vindicta (Von den durch den Stab freigelassenen [Sclaven].)Dig. 40,3De manumissionibus quae servis ad universitatem pertinentibus imponuntur (Von den Freilassungen, welche Sclaven ertheilt werden, welche einer Gemeinheit angehören.)Dig. 40,4De manumissis testamento (Von den durch ein Testament freigelassenen [Sclaven.])Dig. 40,5De fideicommissariis libertatibus (Von den fideicommissarischen Freiheiten.)Dig. 40,6De ademptione libertatis (Von der Zurücknahme der Freiheit.)Dig. 40,7De statuliberis (Von den Bedingtfreien.)Dig. 40,8Qui sine manumissione ad libertatem perveniunt (Welche [Sclaven] ohne Freilassung zur Freiheit gelangen.)Dig. 40,9Qui et a quibus manumissi liberi non fiunt et ad legem Aeliam Sentiam (Welche Sclaven durch die Freilassung wegen ihrer selbst, und wegen ihres Freilassers nicht frei werden, und zum Aelisch-Sentischen Gesetz.)Dig. 40,10De iure aureorum anulorum (Von dem Recht der goldenen Ringe.)Dig. 40,11De natalibus restituendis (Von der Zurückversetzung in den Geburtsstand.)Dig. 40,12De liberali causa (Von dem Rechtsstreit über die Freiheit.)Dig. 40,13Quibus ad libertatem proclamare non licet (Welche nicht auf die Freiheit Anspruch machen dürfen.)Dig. 40,14Si ingenuus esse dicetur (Wenn behauptet werden wird, dass [ein Freigelassener] ein Freigeborner sei.)Dig. 40,15Ne de statu defunctorum post quinquennium quaeratur (Dass der Rechtszustand Verstorbener nach fünf Jahren nicht untersucht werden soll.)Dig. 40,16De collusione detegenda (Von der Entdeckung eines heimlichen Einverständnisses.)
Dig. 43,1De interdictis sive extraordinariis actionibus, quae pro his competunt (Von den Interdicten und ausserordentlichen Klagen, die an deren Statt zuständig sind.)Dig. 43,2Quorum bonorum (Welchen Nachlass.)Dig. 43,3Quod legatorum (Was von Vermächtnissen.)Dig. 43,4Ne vis fiat ei, qui in possessionem missus erit (Dass Dem keine Gewalt geschehe, der in den Besitz gesetzt sein wird.)Dig. 43,5De tabulis exhibendis (Von der Auslieferung der Testamente.)Dig. 43,6Ne quid in loco sacro fiat (Dass an einem heiligen Orte Etwas nicht geschehe.)Dig. 43,7De locis et itineribus publicis (Von öffentlichen Plätzen und Wegen.)Dig. 43,8Ne quid in loco publico vel itinere fiat (Dass an einem öffentlichen Platze oder Wege Etwas nicht geschehe.)Dig. 43,9De loco publico fruendo (Von dem Genuss eines öffentlichen Platzes.)Dig. 43,10De via publica et si quid in ea factum esse dicatur (Von öffentlichen Strassen und wenn etwas in demselben errichtet werden sein soll.)Dig. 43,11De via publica et itinere publico reficiendo (Von der Ausbesserung öffentlicher Strassen und Wege.)Dig. 43,12De fluminibus. ne quid in flumine publico ripave eius fiat, quo peius navigetur (Von den Flüssen, dass Etwas in einem öffentlichen Flusse oder an dessen Ufer nicht geschehe, wodurch die Schifffahrt beeinträchtigt wird.)Dig. 43,13Ne quid in flumine publico fiat, quo aliter aqua fluat, atque uti priore aestate fluxit (Dass in einem öffentlichen Fluss Etwas nicht geschehe, wodurch der Wasserfluss gegen den im vorhergehenden Sommer geändert wird.)Dig. 43,14Ut in flumine publico navigare liceat (Dass die Schifffahrt an einem öffentlichen Flusse gestattet sei.)Dig. 43,15De ripa munienda (Von der Befestigung des Ufers.)Dig. 43,16De vi et de vi armata (Von der Gewalt und der Gewalt mit Waffen.)Dig. 43,17Uti possidetis (Wie ihr besitzet.)Dig. 43,18De superficiebus (Von Erbpachtungen.)Dig. 43,19De itinere actuque privato (Von Privatwegen.)Dig. 43,20De aqua cottidiana et aestiva (Vom täglichen Wasser und dem Sommerwasser.)Dig. 43,21De rivis (Von den Kanälen.)Dig. 43,22De fonte (Von den Quellen.)Dig. 43,23De cloacis (Von den Kloaken.)Dig. 43,24Quod vi aut clam (Was gewaltsam oder heimlich.)Dig. 43,25De remissionibus (Von den Remissionen.)Dig. 43,26De precario (Vom bittweisen [Besitzverhältniss].)Dig. 43,27De arboribus caedendis (Vom Baumfällen.)Dig. 43,28De glande legenda (Vom Auflesen der Eicheln.)Dig. 43,29De homine libero exhibendo (Von der Auslieferung freier Menschen.)Dig. 43,30De liberis exhibendis, item ducendis (Von der Auslieferung der Kinder und deren Abführung.)Dig. 43,31Utrubi (Vom (Interdicte) Wo immer.)Dig. 43,32De migrando (Vom Ausziehen lassen.)Dig. 43,33De Salviano interdicto (Vom Salvianischen Interdict.)
Dig. 50,4,18Ar­ca­dius Cha­ri­sius li­bro sin­gu­la­ri de mu­ne­ri­bus ci­vi­li­bus. Mu­ne­rum ci­vi­lium tri­plex di­vi­sio est: nam quae­dam mu­ne­ra per­so­na­lia sunt, quae­dam pa­tri­mo­nio­rum di­cun­tur, alia mix­ta. 1Per­so­na­lia sunt, quae ani­mi pro­vi­sio­ne et cor­po­ra­lis la­bo­ris in­ten­tio­ne si­ne ali­quo ge­ren­tis de­tri­men­to per­pe­tran­tur, vel­uti tu­te­la vel cu­ra, ka­len­da­rii quo­que cu­ra­tio. 2Et quaes­tu­ra in ali­qua ci­vi­ta­te in­ter ho­no­res non ha­be­tur, sed per­so­na­le mu­nus est. 3Ti­ro­num si­ve equo­rum pro­duc­tio et si qua alia ani­ma­lia ne­ces­sa­rio pro­du­cen­da vel res per­ve­hen­dae si­ve per­se­quen­dae sunt vel pe­cu­nia fis­ca­lis si­ve an­no­na vel ves­tis, per­so­nae mu­nus est. 4Cur­sus ve­hi­cu­la­ris sol­li­ci­tu­do, item an­ga­ria­rum prae­bitio per­so­na­le mu­nus est. 5Cu­ra quo­que emen­di fru­men­ti olei (nam ha­rum spe­cie­rum cu­ra­to­res, quos σιτώνας et ἐλαιώνας ap­pel­lant, crea­ri mo­ris est) in­ter per­so­na­lia mu­ne­ra in qui­bus­dam ci­vi­ta­ti­bus nu­me­ran­tur: et ca­le­fac­tio pu­bli­ci ba­li­nei, si ex red­iti­bus ali­cu­ius ci­vi­ta­tis cu­ra­to­ri pe­cu­nia sub­mi­nis­tra­tur. 6Sed et cu­ra cus­to­dien­di aquae duc­tus per­so­na­li­bus mu­ne­ri­bus ad­gre­ga­tur. 7Ire­nar­chae quo­que, qui dis­ci­pli­nae pu­bli­cae et cor­ri­gen­dis mo­ri­bus prae­fi­ciun­tur: sed et qui ad fa­cien­das vias eli­gi so­lent, cum ni­hil de pro­prio pa­tri­mo­nio in hoc mu­nus con­fe­rant: item epis­co­pi, qui prae­sunt pa­ni et ce­te­ris ve­na­li­bus re­bus, quae ci­vi­ta­tium po­pu­lis ad co­ti­dia­num vic­tum usui sunt, per­so­na­li­bus mu­ne­ri­bus fun­gun­tur. 8Qui an­no­nam sus­ci­pit vel ex­igit vel ero­gat, et ex­ac­to­res pe­cu­niae pro ca­pi­ti­bus per­so­na­lis mu­ne­ris sol­li­ci­tu­di­nem sus­ti­nent. 9Sed et cu­ra­to­res, qui ad col­li­gen­dos ci­vi­ta­tium pu­bli­cos red­itus eli­gi so­lent, per­so­na­li mu­ne­re sub­iu­gan­tur. 10Hi quo­que, qui cus­to­des ae­dium vel ar­cheo­tae vel lo­go­gra­phi vel ta­bu­la­rii vel xe­no­pa­r­o­chi (ut in qui­bus­dam ci­vi­ta­ti­bus) vel li­me­nar­chae vel cu­ra­to­res ad ex­truen­da vel re­fi­cien­da ae­di­fi­cia pu­bli­ca si­ve pa­la­tia si­ve na­va­lia vel man­sio­nes de­sti­nan­tur, si ta­men pe­cu­niam pu­bli­cam in ope­ris fa­b­ri­cam ero­gent, et qui fa­cien­dis vel re­fi­cien­dis na­vi­bus, ubi usus ex­igit, prae­po­nun­tur, mu­ne­ri­bus per­so­na­li­bus ad­strin­gun­tur. 11Ca­me­la­sia quo­que si­mi­li­ter per­so­na­le mu­nus est: nam ra­tio­ne ha­bi­ta et ali­men­to­rum et ca­me­lo­rum cer­ta pe­cu­nia ca­me­la­riis da­ri de­bet, ut so­lo cor­po­ris mi­nis­te­rio ob­li­gen­tur. hos ex al­bi or­di­ne li­be­ra­ri, ni­si so­la lae­si et in­uti­lis cor­po­ris et in­fir­mi­ta­te, spe­cia­li­ter sit ex­pres­sum. 12Le­ga­ti quo­que, qui ad sa­cra­rium prin­ci­pis mit­tun­tur, quia via­ti­cum, quod le­ga­ti­vum di­ci­tur, in­ter­dum so­lent ac­ci­pe­re, sed et nyc­tos­tra­te­gi et pis­tri­no­rum cu­ra­to­res per­so­na­le mu­nus in­eunt. 13De­fen­so­res quo­que, quos Grae­ci syn­di­cos ap­pel­lant, et qui ad cer­tam cau­sam agen­dam vel de­fen­den­dam eli­gun­tur, la­bo­rem per­so­na­lis mu­ne­ris ad­gre­diun­tur. 14Iu­di­can­di quo­que ne­ces­si­tas in­ter mu­ne­ra per­so­na­lia ha­be­tur. 15Si ali­quis fue­rit elec­tus, ut com­pel­lat eos, qui pro­pe viam pu­bli­cam pos­si­dent, ster­ne­re viam, per­so­na­le mu­nus est. 16Pa­ri mo­do qui ac­cep­tan­dis si­ve sus­ci­pien­dis cen­s­ua­li­bus pro­fes­sio­ni­bus de­sti­nan­tur, ad per­so­na­lis mu­ne­ris sol­li­ci­tu­di­nem ani­mum in­ten­dunt. 17Mas­ti­go­pho­ri quo­que, qui ago­no­the­tas in cer­ta­mi­ni­bus com­itan­tur, et scri­bae ma­gis­tra­tus per­so­na­li mu­ne­ri ser­viunt. 18Pa­tri­mo­nio­rum sunt mu­ne­ra, quae sump­ti­bus pa­tri­mo­nii et dam­nis ad­mi­nis­tran­tis ex­pe­diun­tur. 19Elem­po­ria et pra­tu­ra apud Ale­xan­dri­nos pa­tri­mo­nii mu­nus ex­is­ti­ma­tur. 20Sus­cep­to­res quo­que vi­ni per pro­vin­ciam Afri­cam pa­tri­mo­nii mu­nus ge­runt. 21Pa­tri­mo­nio­rum au­tem mu­ne­ra du­pli­cia sunt. nam quae­dam ex his mu­ne­ri­bus pos­ses­sio­ni­bus si­ve pa­tri­mo­niis in­di­cun­tur, vel­uti ag­mi­na­les equi vel mu­lae et an­ga­riae at­que veredi. 22Hu­ius­mo­di igi­tur ob­se­quia et hi, qui ne­que mu­ni­ci­pes ne­que in­co­lae sunt, ad­gnos­ce­re co­gun­tur. 23Sed et eos, qui fae­nus ex­er­cent, et­si ve­te­r­a­ni sint, tri­bu­tio­nes eius­mo­di ad­gnos­ce­re de­be­re re­scrip­tum est. 24Ab hu­ius­mo­di mu­ne­ri­bus ne­que pri­mi­pi­la­ris ne­que ve­te­ra­nus aut mi­les alius­ve, qui pri­vi­le­gio ali­quo sub­ni­xus, nec pon­ti­fex ex­cu­sa­tur. 25Prae­ter­ea ha­bent quae­dam ci­vi­ta­tes prae­ro­ga­ti­vam, ut hi, qui in ter­ri­to­rio ea­rum pos­si­dent, cer­tum quid fru­men­ti pro men­su­ra agri per sin­gu­los an­nos prae­beant: quod ge­nus col­la­tio­nis mu­nus pos­ses­sio­nis est. 26Mix­ta mu­ne­ra de­ca­pro­tiae et ico­sa­pro­tiae, ut He­ren­nius Mo­des­ti­nus et no­tan­do et dis­pu­tan­do be­ne et op­ti­ma ra­tio­ne de­cre­vit: nam de­ca­pro­ti et ico­sa­pro­ti tri­bu­ta ex­igen­tes et cor­po­ra­le mi­nis­te­rium ge­runt et pro om­ni­bus de­func­to­rum fis­ca­lia de­tri­men­ta resar­ciunt, ut me­ri­to in­ter mix­ta hoc mu­nus nu­me­ra­ri de­beat. 27Sed ea, quae su­pra per­so­na­lia es­se di­xi­mus, si hi qui fun­gun­tur ex le­ge ci­vi­ta­tis suae vel mo­re et­iam de pro­priis fa­cul­ta­ti­bus im­pen­sas fa­ciant vel an­no­nam ex­igen­tes de­ser­to­rum prae­dio­rum dam­na sus­ti­neant, mix­to­rum de­fi­ni­tio­ne con­ti­ne­bun­tur. 28Haec om­nia mu­ne­ra, quae tri­fa­riam di­vi­si­mus, una sig­ni­fi­ca­tio­ne com­pre­hen­dun­tur: nam per­so­na­lia et pa­tri­mo­nio­rum et mix­ta mu­ne­ra ci­vi­lia seu pu­bli­ca ap­pel­lan­tur. 29Si­ve au­tem per­so­na­lium dum­ta­xat si­ve et­iam ci­vi­lium mu­ne­rum im­mu­ni­tas ali­cui con­ce­da­tur, ne­que ab an­no­na ne­que ab an­ga­riis ne­que a veredo ne­que ab hos­pi­te re­ci­pien­do ne­que a na­ve ne­que ca­pi­ta­tio­ne, ex­cep­tis mi­li­ti­bus et ve­te­r­a­nis, ex­cu­sa­ri pos­sunt. 30Ma­gis­tris, qui ci­vi­lium mu­ne­rum va­ca­tio­nem ha­bent, item gram­ma­ti­cis et ora­to­ri­bus et me­di­cis et phi­lo­so­phis, ne hos­pi­tem re­ci­pe­rent, a prin­ci­pi­bus fuis­se im­mu­ni­ta­tem in­dul­tam et di­vus Ves­pa­sia­nus et di­vus Ha­d­ria­nus re­scrip­se­runt.

Übersetzung nicht erfasst.