Corpus iurisprudentiae Romanae

Repertorium zu den Quellen des römischen Rechts

Digesta Iustiniani Augusti

Recognovit Mommsen (1870) et retractavit Krüger (1928)
Deutsche Übersetzung von Otto/Schilling/Sintenis (1830–1833)
Ulp.off. procons. IX
De officio proconsulis lib.Ulpiani De officio proconsulis libri

De officio proconsulis libri

Ex libro IX

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
Dig. 1,1De iustitia et iure (Von der Gerechtigkeit und dem Recht.)Dig. 1,2De origine iuris et omnium magistratuum et successione prudentium (Von dem Ursprung des Rechts und aller Staatsbeamten, so wie der Folge der Rechtsgelehrten.)Dig. 1,3De legibus senatusque consultis et longa consuetudine (Von den Gesetzen, den Senatsbeschlüssen und dem Gewohnheitsrechte.)Dig. 1,4De constitutionibus principum (Von den Constitutionen der Kaiser.)Dig. 1,5De statu hominum (Vom Zustand der Menschen.)Dig. 1,6De his qui sui vel alieni iuris sunt (Von denen, die eigenen Rechtens, und denen, die fremdem Rechte unterworfen sind.)Dig. 1,7De adoptionibus et emancipationibus et aliis modis quibus potestas solvitur (Von der Annahme an Kindes Statt, der Entlassung aus der [väterlichen] Gewalt, und andern Arten deren Aufhebung.)Dig. 1,8De divisione rerum et qualitate (Von der Eintheilung der Sachen und deren Beschaffenheit.)Dig. 1,9De senatoribus (Von den Senatoren.)Dig. 1,10De officio consulis (Von der Amtspflicht des Consuls.)Dig. 1,11De officio praefecti praetorio (Von der Amtspflicht des Präfectus Prätorio.)Dig. 1,12De officio praefecti urbi (Von der Amtspflicht des Stadtvorstehers.)Dig. 1,13De officio quaestoris (Von der Amtspflicht des Quästors.)Dig. 1,14De officio praetorum (Von der Amtspflicht der Prätoren.)Dig. 1,15De officio praefecti vigilum (Von der Amtspflicht des Wachtvorstehers.)Dig. 1,16De officio proconsulis et legati (Von der Amtspflicht des Proconsul und des Legaten.)Dig. 1,17De officio praefecti Augustalis (Von der Amtspflicht des Kaiserlichen Präfecten.)Dig. 1,18De officio praesidis (Von der Amtspflicht des Präsidenten.)Dig. 1,19De officio procuratoris Caesaris vel rationalis (Von der Amtspflicht des Procurators des Kaisers oder Rentbeamten.)Dig. 1,20De officio iuridici (Von der Amtspflicht des Gerichtsverwalters.)Dig. 1,21De officio eius, cui mandata est iurisdictio (Von der Amtspflicht dessen, der mit der Gerichtsbarkeit beauftragt worden ist.)Dig. 1,22De officio adsessorum (Von der Amtspflicht der [Gerichts-] Beisitzer.)
Dig. 2,1De iurisdictione (Von der Gerichtsbarkeit.)Dig. 2,2Quod quisque iuris in alterum statuerit, ut ipse eodem iure utatur (Welche Rechtsgrundsätze Jemand gegen einen Andern aufgebracht hat, die sollen gegen ihn selbst in Anwendung gebracht werden dürfen.)Dig. 2,3Si quis ius dicenti non obtemperaverit (Wenn jemand dem, welcher Recht spricht, nicht gehorcht haben sollte.)Dig. 2,4De in ius vocando (Von der Berufung ins Gericht.)Dig. 2,5Si quis in ius vocatus non ierit sive quis eum vocaverit, quem ex edicto non debuerit (Wenn Jemand vor Gericht berufen worden und nicht gegangen ist, oder die dahin berufen worden sind, welche man dem Edicte nach nicht hätte berufen sollen.)Dig. 2,6In ius vocati ut eant aut satis vel cautum dent (Dass vor Gericht Berufene dahin gehen, oder Bürgen oder anders Sicherheit stellen.)Dig. 2,7Ne quis eum qui in ius vocabitur vi eximat (Dass Niemand den, welcher vor Gericht berufen wird, mit Gewalt entreisse.)Dig. 2,8Qui satisdare cogantur vel iurato promittant vel suae promissioni committantur (Von denen, welche gezwungen werden, Sicherheit zu stellen, oder ein eidliches Versprechen leisten, oder auf ihr einfaches Versprechen entlassen werden.)Dig. 2,9Si ex noxali causa agatur, quemadmodum caveatur (Wie Sicherheit gestellt wird, wenn eine Noxalklage erhoben [oder: wegen Schädenansprüchen geklagt] wird.)Dig. 2,10De eo per quem factum erit quominus quis in iudicio sistat (Von dem, welcher daran Schuld ist, dass sich Jemand nicht vor Gericht stellt.)Dig. 2,11Si quis cautionibus in iudicio sistendi causa factis non obtemperaverit (Wenn Jemand dem geleisteten Versprechen, sich vor Gerichte zu stellen, nicht nachgekommen ist.)Dig. 2,12De feriis et dilationibus et diversis temporibus (Von den Gerichtsferien und Aufschubsgestattungen und der Berechnung verschiedener Zeiten.)Dig. 2,13De edendo (Vom Vorzeigen.)Dig. 2,14De pactis (Von Verträgen.)Dig. 2,15De transactionibus (Von Vergleichen.)
Dig. 40,1De manumissionibus (Von den Freilassungen.)Dig. 40,2De manumissis vindicta (Von den durch den Stab freigelassenen [Sclaven].)Dig. 40,3De manumissionibus quae servis ad universitatem pertinentibus imponuntur (Von den Freilassungen, welche Sclaven ertheilt werden, welche einer Gemeinheit angehören.)Dig. 40,4De manumissis testamento (Von den durch ein Testament freigelassenen [Sclaven.])Dig. 40,5De fideicommissariis libertatibus (Von den fideicommissarischen Freiheiten.)Dig. 40,6De ademptione libertatis (Von der Zurücknahme der Freiheit.)Dig. 40,7De statuliberis (Von den Bedingtfreien.)Dig. 40,8Qui sine manumissione ad libertatem perveniunt (Welche [Sclaven] ohne Freilassung zur Freiheit gelangen.)Dig. 40,9Qui et a quibus manumissi liberi non fiunt et ad legem Aeliam Sentiam (Welche Sclaven durch die Freilassung wegen ihrer selbst, und wegen ihres Freilassers nicht frei werden, und zum Aelisch-Sentischen Gesetz.)Dig. 40,10De iure aureorum anulorum (Von dem Recht der goldenen Ringe.)Dig. 40,11De natalibus restituendis (Von der Zurückversetzung in den Geburtsstand.)Dig. 40,12De liberali causa (Von dem Rechtsstreit über die Freiheit.)Dig. 40,13Quibus ad libertatem proclamare non licet (Welche nicht auf die Freiheit Anspruch machen dürfen.)Dig. 40,14Si ingenuus esse dicetur (Wenn behauptet werden wird, dass [ein Freigelassener] ein Freigeborner sei.)Dig. 40,15Ne de statu defunctorum post quinquennium quaeratur (Dass der Rechtszustand Verstorbener nach fünf Jahren nicht untersucht werden soll.)Dig. 40,16De collusione detegenda (Von der Entdeckung eines heimlichen Einverständnisses.)
Dig. 43,1De interdictis sive extraordinariis actionibus, quae pro his competunt (Von den Interdicten und ausserordentlichen Klagen, die an deren Statt zuständig sind.)Dig. 43,2Quorum bonorum (Welchen Nachlass.)Dig. 43,3Quod legatorum (Was von Vermächtnissen.)Dig. 43,4Ne vis fiat ei, qui in possessionem missus erit (Dass Dem keine Gewalt geschehe, der in den Besitz gesetzt sein wird.)Dig. 43,5De tabulis exhibendis (Von der Auslieferung der Testamente.)Dig. 43,6Ne quid in loco sacro fiat (Dass an einem heiligen Orte Etwas nicht geschehe.)Dig. 43,7De locis et itineribus publicis (Von öffentlichen Plätzen und Wegen.)Dig. 43,8Ne quid in loco publico vel itinere fiat (Dass an einem öffentlichen Platze oder Wege Etwas nicht geschehe.)Dig. 43,9De loco publico fruendo (Von dem Genuss eines öffentlichen Platzes.)Dig. 43,10De via publica et si quid in ea factum esse dicatur (Von öffentlichen Strassen und wenn etwas in demselben errichtet werden sein soll.)Dig. 43,11De via publica et itinere publico reficiendo (Von der Ausbesserung öffentlicher Strassen und Wege.)Dig. 43,12De fluminibus. ne quid in flumine publico ripave eius fiat, quo peius navigetur (Von den Flüssen, dass Etwas in einem öffentlichen Flusse oder an dessen Ufer nicht geschehe, wodurch die Schifffahrt beeinträchtigt wird.)Dig. 43,13Ne quid in flumine publico fiat, quo aliter aqua fluat, atque uti priore aestate fluxit (Dass in einem öffentlichen Fluss Etwas nicht geschehe, wodurch der Wasserfluss gegen den im vorhergehenden Sommer geändert wird.)Dig. 43,14Ut in flumine publico navigare liceat (Dass die Schifffahrt an einem öffentlichen Flusse gestattet sei.)Dig. 43,15De ripa munienda (Von der Befestigung des Ufers.)Dig. 43,16De vi et de vi armata (Von der Gewalt und der Gewalt mit Waffen.)Dig. 43,17Uti possidetis (Wie ihr besitzet.)Dig. 43,18De superficiebus (Von Erbpachtungen.)Dig. 43,19De itinere actuque privato (Von Privatwegen.)Dig. 43,20De aqua cottidiana et aestiva (Vom täglichen Wasser und dem Sommerwasser.)Dig. 43,21De rivis (Von den Kanälen.)Dig. 43,22De fonte (Von den Quellen.)Dig. 43,23De cloacis (Von den Kloaken.)Dig. 43,24Quod vi aut clam (Was gewaltsam oder heimlich.)Dig. 43,25De remissionibus (Von den Remissionen.)Dig. 43,26De precario (Vom bittweisen [Besitzverhältniss].)Dig. 43,27De arboribus caedendis (Vom Baumfällen.)Dig. 43,28De glande legenda (Vom Auflesen der Eicheln.)Dig. 43,29De homine libero exhibendo (Von der Auslieferung freier Menschen.)Dig. 43,30De liberis exhibendis, item ducendis (Von der Auslieferung der Kinder und deren Abführung.)Dig. 43,31Utrubi (Vom (Interdicte) Wo immer.)Dig. 43,32De migrando (Vom Ausziehen lassen.)Dig. 43,33De Salviano interdicto (Vom Salvianischen Interdict.)
Dig. 37,14,1Ul­pia­nus li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. Pa­tro­no­rum que­rel­las ad­ver­sus li­ber­tos prae­si­des au­di­re et non trans­la­ti­cie ex­se­qui de­bent, cum, si in­gra­tus li­ber­tus sit, non im­pu­ne fer­re eum opor­teat. sed si qui­dem in­of­fi­cio­sus pa­tro­no pa­tro­nae li­be­ris­ve eo­rum sit, tan­tum­mo­do cas­ti­ga­ri eum sub com­mi­na­tio­ne ali­qua se­ve­ri­ta­tis non de­fu­tu­rae, si rur­sum cau­sam que­rel­lae prae­bue­rit, et di­mit­ti opor­tet. enim­ve­ro si con­tu­me­liam fe­cit aut con­vi­cium eis di­xit, et­iam in ex­ilium tem­po­ra­le da­ri de­be­bit: quod si ma­nus in­tu­lit, in me­tal­lum dan­dus erit: idem et si ca­lum­niam ali­quam eis in­stru­xit vel de­la­to­rem sub­or­na­vit vel quam cau­sam ad­ver­sus eos temp­ta­vit.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 47,11,7Idem li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. Sac­cu­la­rii, qui ve­ti­tas in sac­cu­los ar­tes ex­er­cen­tes par­tem sub­du­cunt, par­tem sub­tra­hunt, item qui de­rec­ta­rii ap­pel­lan­tur, hoc est hi, qui in alie­na ce­na­cu­la se di­ri­gunt fu­ran­di ani­mo, plus quam fu­res pu­nien­di sunt: id­cir­co­que aut ad tem­pus in opus dan­tur pu­bli­cum, aut fus­ti­bus cas­ti­gan­tur et di­mit­tun­tur, aut ad tem­pus rele­gan­tur.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 47,11,8Idem eo­dem li­bro. Sunt prae­ter­ea cri­mi­na, quae ad exe­cu­tio­nem prae­si­dis per­ti­nent: ut pu­ta si quis in­stru­men­ta sua pro­di­ta es­se di­cat: nam hu­ius rei exe­cu­tio prae­fec­to ur­bis a di­vis fra­tri­bus da­ta est.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 47,11,9Idem eo­dem li­bro. Sunt quae­dam, quae mo­re pro­vin­cia­rum co­er­ci­tio­nem so­lent ad­mit­te­re: ut pu­ta in pro­vin­cia Ara­bia σκοπελισμὸν cri­men ap­pel­lant, cu­ius rei ad­mis­sum ta­le est: ple­ri­que in­imi­co­rum so­lent prae­dium in­imi­ci σκοπελίζειν, id est la­pi­des po­ne­re in­di­cio fu­tu­ros, quod, si quis eum agrum co­luis­set, ma­lo le­to peritu­rus es­set in­si­diis eo­rum, qui sco­pu­los po­suis­sent: quae res tan­tum ti­mo­rem ha­bet, ut ne­mo ad eum agrum ac­ce­de­re au­deat cru­de­li­ta­tem ti­mens eo­rum qui sco­pe­lis­mon fe­ce­runt. hanc rem prae­si­des ex­equi so­lent gra­vi­ter us­que ad poe­nam ca­pi­tis, quia et ip­sa res mor­tem com­mi­na­tur.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 47,11,10Idem eo­dem li­bro. In Ae­gyp­to qui cho­ma­ta rum­pit vel dis­sol­vit (hi sunt ag­ge­res, qui qui­dem so­lent aquam Ni­lo­ti­cam con­ti­ne­re), ae­que plec­ti­tur ex­tra or­di­nem: et pro con­di­cio­ne sua et pro ad­mis­si men­su­ra qui­dam ope­re pu­bli­co, alii au­tem me­tal­lo plec­tun­tur, et me­tal­lo qui­dem se­cun­dum suam dig­ni­ta­tem. si quis ar­bo­rem sy­ca­mi­no­nem ex­ci­de­rit, nam et haec res vin­di­ca­tur ex­tra or­di­nem non le­vi poe­na, id­cir­co quod hae ar­bo­res col­li­gunt ag­ge­res Ni­lo­ti­cos, per quos in­cre­men­ta Ni­li dis­pen­san­tur et co­er­cen­tur. et de­mi­nutio­nes ae­que co­er­cen­tur: cho­ma­ta et­iam et dia­co­pi, qui in ag­ge­ri­bus fiunt, plec­ti ef­fi­ciunt eos, qui11Die Großausgabe fügt id ein. ad­mi­se­rint.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 47,15,2Ul­pia­nus li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. Scien­dum, quod ho­die is, qui prae­va­ri­ca­ti sunt, poe­na in­iun­gi­tur ex­tra­or­di­na­ria.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 47,19,2Ul­pia­nus li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. Si ex­pi­la­tae he­redi­ta­tis cri­men in­ten­da­tur, prae­ses pro­vin­ciae co­gni­tio­nem suam ac­com­mo­da­re de­bet: cum enim fur­ti agi non pot­est, so­lum su­per­est au­xi­lium prae­si­dis. 1Ap­pa­ret au­tem ex­pi­la­tae he­redi­ta­tis cri­men eo ca­su in­ten­di pos­se, quo ca­su fur­ti agi non pot­est, sci­li­cet an­te ad­itam he­redi­ta­tem, vel post ad­itam an­te­quam res ab he­rede pos­ses­sae sunt. nam in hunc ca­sum fur­ti ac­tio­nem non com­pe­te­re pa­lam est: quam­vis ad ex­hi­ben­dum agi pos­se, si qui vin­di­ca­tu­rus ex­hi­be­ri de­si­de­ret, pa­lam sit.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,3,4Idem li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. Si quis reum cri­mi­nis, pro quo sa­tis­de­dit, non ex­hi­bue­rit, poe­na pe­cu­nia­ria plec­ti­tur. pu­to ta­men, si do­lo non ex­hi­beat, et­iam ex­tra or­di­nem es­se dam­nan­dum. sed si ne­que in cau­tio­ne ne­que in de­cre­to prae­si­dis cer­ta quan­ti­tas com­prae­hen­sa est, ac nec con­sue­tu­do os­ten­di­tur, quae cer­tam for­mam ha­bet, prae­ses de mo­do pe­cu­niae, quae in­fer­ri opor­teat, sta­tuet.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,12,2Ul­pia­nus li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. Le­ge Iu­lia de an­no­na poe­na sta­tui­tur ad­ver­sus eum, qui con­tra an­no­nam fe­ce­rit so­cie­ta­tem­ve co­ie­rit, quo an­no­na ca­rior fiat. 1Ea­dem le­ge con­ti­ne­tur, ne quis na­vem nau­tam­ve re­ti­neat aut do­lo ma­lo fa­ciat, quo ma­gis de­ti­nea­tur: 2Et poe­na vi­gin­ti au­reo­rum sta­tui­tur.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,15,2Idem li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. Scien­dum est le­gem Fa­biam ad eos non per­ti­ne­re, qui, cum ab­sen­tes ser­vos ha­be­rent, eos ven­di­de­runt: aliud est enim ab­es­se, aliud in fu­ga es­se. 1Item non per­ti­ne­re ad eum, qui man­da­vit ser­vum fu­gi­ti­vum per­se­quen­dum et dis­tra­hen­dum: nec enim fu­gam ven­di­dit. 2Am­plius di­cen­dum est et si quis Ti­tio man­da­ve­rit ser­vum fu­gi­ti­vum ad­pre­hen­den­dum, ut, si ad­pre­hen­dis­set, eum emp­tum ha­be­ret, ces­sa­re se­na­tus con­sul­tum. 3Hoc au­tem se­na­tus con­sul­to do­mi­ni quo­que con­ti­nen­tur, qui fu­gam ser­vo­rum suo­rum ven­di­de­runt.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,19,6Idem li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. Si quis for­te, ne sup­pli­cio ad­fi­cia­tur, di­cat se ha­be­re quod prin­ci­pi re­fe­rat sa­lu­tis ip­sius cau­sa, an re­mit­ten­dum sit ad eum, vi­den­dum est. et sunt ple­ri­que prae­si­dum tam ti­mi­di, ut et­iam post sen­ten­tiam de eo dic­tam poe­nam sus­ti­neant nec quic­quam au­diant: alii om­ni­no non pa­tiun­tur quic­quam ta­le al­le­gan­tes: non­nul­li ne­que sem­per ne­que num­quam re­mit­tunt, sed in­qui­runt, quid sit, quod al­le­ga­re prin­ci­pi ve­lint quid­que quod pro sa­lu­te ip­sius ha­beant di­ce­re, post quae aut sus­ti­nent poe­nam aut non sus­ti­nent. quod vi­de­tur ha­be­re me­diam ra­tio­nem. ce­te­rum, ut mea fert opi­nio, pror­sus eos non de­buis­se, post­ea­quam se­mel dam­na­ti sunt, au­di­ri, quid­quid al­le­gent. quis enim du­bi­tat elu­den­dae poe­nae cau­sa ad haec eos de­cur­re­re ma­gis­que es­se pu­nien­dos, qui tam­diu con­tic­ue­runt, quod pro sa­lu­te prin­ci­pis ha­be­re se di­ce­re iac­tant? nec enim de­be­bant tam mag­nam rem tam diu re­ti­ce­re. 1Si quos com­itum vel le­ga­ti sui reos pro­con­sul in­ve­ne­rit, utrum pu­ni­re eos de­beat an suc­ces­so­ri ser­va­re, quae­ri pot­est. sed mul­ta ex­stant ex­em­pla, quae non tan­tum of­fi­cia­lium suo­rum nec sub se agen­tium, ve­rum suos quo­que ser­vos poe­na ad­fe­ce­runt: quod qui­dem fa­cien­dum est, ut ex­em­plo de­ter­ri­ti mi­nus de­lin­quant. 2Nunc ge­ne­ra poe­na­rum no­bis enu­me­ran­da sunt, qui­bus prae­si­des ad­fi­ce­re quem­que pos­sint. et sunt poe­nae, quae aut vi­tam ad­imant aut ser­vi­tu­tem in­iun­gant aut ci­vi­ta­tem au­fe­rant aut ex­ilium aut co­er­ci­tio­nem cor­po­ris con­ti­neant:

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,19,8Ul­pia­nus li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. aut dam­num cum in­fa­mia aut dig­ni­ta­tis ali­quam de­po­si­tio­nem aut ali­cu­ius ac­tus pro­hi­bitio­nem. 1Vi­ta ad­imi­tur, ut pu­ta si dam­na­tur ali­quis, ut gla­dio in eum anim­ad­ver­ta­tur. sed anim­ad­ver­ti gla­dio opor­tet, non se­cu­ri vel te­lo vel fus­ti vel la­queo vel quo alio mo­do. pro­in­de nec li­be­ram mor­tis fa­cul­ta­tem con­ce­den­di ius prae­si­des ha­bent. mul­to enim vel ve­ne­no ne­can­di. di­vi ta­men fra­tres re­scrip­se­runt per­mit­ten­tes li­be­ram mor­tis fa­cul­ta­tem. 2Hos­tes au­tem, item trans­fu­gae ea poe­na ad­fi­ciun­tur, ut vi­vi ex­uran­tur. 3Nec ea qui­dem poe­na dam­na­ri quem opor­tet, ut ver­be­ri­bus ne­ce­tur vel vir­gis in­ter­ema­tur, nec tor­men­tis: quam­vis ple­ri­que dum tor­quen­tur de­fi­ce­re so­lent. 4Est poe­na, quae ad­imat li­ber­ta­tem: hu­ius­mo­di ut pu­ta, si quis in me­tal­lum vel in opus me­tal­li dam­ne­tur. me­tal­la au­tem mul­ta nu­me­ro sunt et quae­dam qui­dem pro­vin­ciae ha­bent, quae­dam non ha­bent: sed quae non ha­bent, in eas pro­vin­cias mit­tunt, quae me­tal­la ha­bent. 5Prae­fec­to pla­ne ur­bi spe­cia­li­ter com­pe­te­re ius in me­tal­lum dam­nan­di ex epis­tu­la di­vi Se­ve­ri ad Fa­bium Ci­lo­nem ex­pri­mi­tur. 6In­ter eos au­tem, qui in me­tal­lum et eos, qui in opus me­tal­li dam­nan­tur, dif­fe­ren­tia in vin­cu­lis tan­tum est, quod qui in me­tal­lum dam­nan­tur, gra­vio­ri­bus vin­cu­lis pre­mun­tur, qui in opus me­tal­li, le­vio­ri­bus, quod­que re­fu­gae ex ope­re me­tal­li in me­tal­lum dan­tur, ex me­tal­lo gra­vius co­er­cen­tur. 7Quis­quis au­tem in opus pu­bli­cum dam­na­tus re­fu­git, du­pli­ca­to tem­po­re dam­na­ri so­let: sed du­pli­ca­re eum id tem­po­ris opor­tet, quod ei cum su­per­es­set fu­git, sci­li­cet ne il­lud du­pli­ce­tur, quo ad­pre­hen­sus in car­ce­re fuit. et si in de­cem an­nos dam­na­tus sit, aut per­pe­tua­ri ei de­bet poe­na aut in opus me­tal­li trans­mit­ti. pla­ne si dec­en­nio dam­na­tus fuit et in­itio sta­tim fu­git, vi­den­dum est, utrum du­pli­ca­ri ei tem­po­ra de­beant, an ve­ro per­pe­tua­ri vel trans­fer­ri in opus me­tal­li: et ma­gis est, ut trans­fe­ra­tur aut per­pe­tue­tur. ge­ne­ra­li­ter enim di­ci­tur, quo­tiens dec­en­nium ex­ces­su­ra est du­pli­ca­tio, non es­se tem­po­re poe­nam ar­tan­dam. 8In mi­nis­te­rium me­tal­li­co­rum fe­mi­nae in per­pe­tuum vel ad tem­pus dam­na­ri so­lent. si­mi­li mo­do et in sa­li­nas. et si qui­dem in per­pe­tuum fue­rint dam­na­tae, qua­si ser­vae poe­nae con­sti­tuun­tur: si ve­ro ad tem­pus dam­nan­tur, re­ti­nent ci­vi­ta­tem. 9So­lent prae­si­des in car­ce­re con­ti­nen­dos dam­na­re aut ut in vin­cu­lis con­ti­nean­tur: sed id eos fa­ce­re non opor­tet. nam hu­ius­mo­di poe­nae in­ter­dic­tae sunt: car­cer enim ad con­ti­nen­dos ho­mi­nes, non ad pu­nien­dos ha­be­ri de­bet. 10In cal­ca­riam quo­que vel sul­pu­ra­riam dam­na­ri so­lent: sed hae poe­nae me­tal­li ma­gis sunt. 11Qui­cum­que in lu­dum ve­na­to­rium fue­rint dam­na­ti, vi­den­dum est, an ser­vi poe­nae ef­fi­cian­tur: so­lent enim iu­nio­res hac poe­na ad­fi­ci. utrum er­go ser­vi poe­nae is­ti ef­fi­cian­tur an re­ti­neant li­ber­ta­tem, vi­den­dum est. et ma­gis est, ut hi quo­que ser­vi ef­fi­cian­tur: hoc enim di­stant a ce­te­ris, quod in­sti­tuun­tur ve­na­to­res aut pyr­ri­cha­rii aut aliam quam vo­lup­ta­tem ges­ti­cu­lan­di vel ali­ter se mo­ven­di gra­tia. 12Ser­vos in me­tal­lum vel in opus me­tal­li, item in lu­dum ve­na­to­rium da­ri so­le­re nul­la du­bi­ta­tio est: et si fue­rint da­ti, ser­vi poe­nae ef­fi­ciun­tur nec ad eum per­ti­ne­bunt, cu­ius fue­rint an­te­quam dam­na­ren­tur. de­ni­que cum qui­dam ser­vus in me­tal­lum dam­na­tus be­ne­fi­cio prin­ci­pis es­set iam poe­na li­be­ra­tus, im­pe­ra­tor An­to­ni­nus rec­tis­si­me re­scrip­sit, quia se­mel do­mi­ni es­se de­sie­rat ser­vus poe­nae fac­tus, non es­se eum in po­tes­ta­tem do­mi­ni post­ea red­den­dum. 13Sed si­ve in per­pe­tua vin­cu­la fue­rit dam­na­tus ser­vus si­ve in tem­po­ra­lia, eius re­ma­net, cu­ius fuit, an­te­quam dam­na­re­tur.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,22,6Ul­pia­nus li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. In­ter poe­nas est et­iam in­su­lae de­por­ta­tio, quae poe­na ad­imit ci­vi­ta­tem Ro­ma­nam. 1De­por­tan­di au­tem in in­su­lam ius prae­si­di­bus pro­vin­ciae non est da­tum, li­cet prae­fec­to ur­bi de­tur: hoc enim epis­tu­la di­vi Se­ve­ri ad Fa­bium Ci­lo­nem prae­fec­tum ur­bi ex­pres­sum est. prae­si­des ita­que pro­vin­ciae quo­tiens ali­quem in in­su­lam de­por­tan­dum pu­tent, hoc ip­sum ad­no­ta­re de­beant, no­men ve­ro eius scri­ben­dum prin­ci­pi, ut in in­su­lam de­por­te­tur: sic de­in­de prin­ci­pi scri­be­re mis­sa ple­na opi­nio­ne, ut prin­ceps aes­ti­met, an se­quen­da sit eius sen­ten­tia de­por­ta­ri­que in in­su­lam de­beat. mo­do11Die Großausgabe liest me­dio statt mo­do. au­tem tem­po­re, dum scri­bi­tur, iu­be­re eum de­bet in car­ce­re es­se. 2De­cu­rio­nes ci­vi­ta­tium prop­ter ca­pi­ta­lia cri­mi­na de­por­tan­dos vel rele­gan­dos di­vi fra­tres re­scrip­se­runt. de­ni­que Pris­cum in ho­mi­ci­dio et in­cen­dio no­mi­na­tim an­te quaes­tio­nem con­fes­sum in in­su­lam de­por­ta­ri ius­se­runt.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,24,1Ul­pia­nus li­bro no­no de of­fi­cio pro­con­su­lis. Cor­po­ra eo­rum qui ca­pi­te dam­nan­tur co­gna­tis ip­so­rum ne­gan­da non sunt: et id se ob­ser­vas­se et­iam di­vus Au­gus­tus li­bro de­ci­mo de vi­ta sua scri­bit. ho­die au­tem eo­rum, in quos anim­ad­ver­ti­tur, cor­po­ra non ali­ter se­pe­liun­tur, quam si fue­rit pe­ti­tum et per­mis­sum, et non­num­quam non per­mit­ti­tur, ma­xi­me ma­ies­ta­tis cau­sa dam­na­to­rum. eo­rum quo­que cor­po­ra, qui ex­uren­di dam­nan­tur, pe­ti pos­sunt, sci­li­cet ut os­sa et ci­ne­res col­lec­ta se­pul­tu­rae tra­di pos­sint.

Übersetzung nicht erfasst.