Corpus iurisprudentiae Romanae

Repertorium zu den Quellen des römischen Rechts

Digesta Iustiniani Augusti

Recognovit Mommsen (1870) et retractavit Krüger (1928)
Deutsche Übersetzung von Otto/Schilling/Sintenis (1830–1833)
Mod.poen.
De poenis lib.Modestini De poenis libri

De poenis libri

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50

Ex libro I

Dig. 2,4,25Mo­des­ti­nus li­bro pri­mo de poe­nis. Si si­ne ve­nia edic­ti im­pe­tra­ta li­ber­tus pa­tro­num in ius vo­ca­ve­rit, ex que­rel­la pa­tro­ni vel su­pra­dic­tam poe­nam, id est quin­qua­gin­ta au­reos dat vel a prae­fec­to ur­bi qua­si in­of­fi­cio­sus cas­ti­ga­tur, si in­opia di­nos­ci­tur la­bo­ra­re.

Modestin. lib. I. de Poenis. Wenn ein Freigelassener seinen Freilasser vor Gericht berufen hat, ohne die im Edicte enthaltene Erlaubniss erhalten zu haben, so erlegt er, auf vom Freilasser erhobene Beschwerde, entweder die genannte Strafe, d. h. 50 Goldstücke, oder im Fall man seine Armuth erfährt, wird er vom Präfect der Stadt als einer, der pflichtwidrig gehandelt, am Leibe gestraft.

Dig. 40,12,21Mo­des­ti­nus li­bro pri­mo de poe­nis. uti­que eius du­plum, quod prop­ter emp­tio­nem vel de­dit vel ob­li­ga­tus est. se­cun­dum quae id, quod al­ter eo­rum sol­ve­rit, ni­hil ad ex­one­ran­dum al­te­rum per­ti­ne­bit, quia pla­cuit hanc ac­tio­nem poe­na­lem es­se. et id­eo post an­num non da­tur nec cum suc­ces­so­ri­bus, cum sit poe­na­lis, age­tur. 1Ac­tio­nem, quae ex hoc edic­to ori­tur, ma­nu­mis­sio­ne non ex­tin­gui rec­tis­si­me di­ce­tur, quia ve­rum est auc­to­rem con­ve­ni­ri non pos­se, post quem ad eum, qui ad li­ber­ta­tem pro­cla­ma­vit, per­ve­nie­ba­tur.

Modestin. lib. I. de Poenis. jeden Falls aber auf das Doppelte von Dem, was er entweder wegen des Kaufes gegeben hat, oder worauf er verbindlich geworden ist. Und demgemäss wird Das, was der Eine11D. h. der Verkäufer oder der verkaufte Freie. A. d. R. von ihnen etwa gezahlt hat, Nichts beitragen, um den Andern zu erleichtern, weil man angenommen hat, dass diese Klage eine Strafklage sei; und darum wird sie nach einem Jahre nicht ertheilt. Auch wird nicht gegen die Nachfolger Klage erhoben werden können, da sie eine Strafklage ist. 1Daher sagt man ganz richtig, dass die Klage, welche aus diesem Edict entsteht, durch die Freilassung nicht erlösche, obwohl22Quia, s. Gothfr. es wahr ist, dass der Gewährsmann nicht belangt werden könne, nachdem man gegen Den, welcher sich auf die Freiheit berufen hat, Klage erhob33S. l. 25. D. de evict..

Dig. 48,10,32Mo­des­ti­nus li­bro pri­mo de poe­nis. Ho­die qui edic­ta pro­pos­i­ta do­lo ma­lo cor­rum­punt, fal­si poe­na plec­tun­tur. 1Si ven­di­tor men­su­ras pu­bli­ce pro­ba­tas vi­ni, fru­men­ti vel cu­ius­li­bet rei, aut emp­tor cor­ru­pe­rit do­lo­ve ma­lo frau­dem fe­ce­rit: quan­ti ea res est, eius du­pli con­dem­na­tur: de­cre­to­que di­vi Ha­d­ria­ni prae­cep­tum est in in­su­lam eos rele­ga­ri, qui pon­de­ra aut men­su­ras fal­sas­sent.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,19,30Mo­des­ti­nus li­bro pri­mo de poe­nis. Si quis ali­quid fe­ce­rit, quo le­ves ho­mi­num ani­mi su­per­sti­tio­ne nu­mi­nis ter­ren­tur, di­vus Mar­cus hu­ius­mo­di ho­mi­nes in in­su­lam rele­ga­ri re­scrip­sit.

Übersetzung nicht erfasst.

Ex libro II

Dig. 39,4,6Mo­des­ti­nus li­bro se­cun­do de poe­nis. Si mul­ti pu­bli­ca­ni sint, qui il­li­ci­te quid ex­ege­runt, non mul­ti­pli­ca­tur du­pli ac­tio, sed om­nes par­tes prae­sta­bunt et quod ab alio prae­sta­ri non pot­est, ab al­te­ro ex­ige­tur, sic­ut di­vus Se­ve­rus et An­to­ni­nus re­scrip­se­runt: nam in­ter cri­mi­nis reos et frau­dis par­ti­ci­pes mul­tum es­se con­sti­tue­runt.

Modestin. lib. II. de poen. Sind der Staatspächter, die etwas auf unerlaubte Art erhoben haben, mehrere, so tritt keine Vervielfältigung der Klage auf das Doppelte ein, sondern es hat jeder derselben seinen Antheil [dazu] zu leisten; und was der Eine nicht zu leisten vermag, kann von dem Andern gefordert werden, wie die Kaiser Severus und Antoninus verordnet haben; denn zwischen den Mitschuldigen eines Verbrechens und den Theilnehmern einer Bevortheilung sei, so verordneten sie, ein grosser Unterschied.

Dig. 48,2,20Mo­des­ti­nus li­bro se­cun­do de poe­nis. Ex iu­di­cio­rum pu­bli­co­rum ad­mis­sis non alias trans­eunt ad­ver­sus he­redes poe­nae bo­no­rum ad­emp­tio­nis, quam si lis con­tes­ta­ta et con­dem­na­tio fue­rit se­cu­ta, ex­cep­to re­pe­tun­da­rum et ma­ies­ta­tis iu­di­cio, quae et­iam mor­tuis reis, cum qui­bus ni­hil ac­tum est, ad­huc ex­er­ce­ri pla­cuit, ut bo­na eo­rum fis­co vin­di­cen­tur: ad­eo ut di­vus Se­ve­rus et An­to­ni­nus re­scrip­se­runt, ex quo quis ali­quod ex his cau­sis cri­men con­tra­xit, ni­hil ex bo­nis suis alie­na­re aut ma­nu­mit­te­re eum pos­se. ex ce­te­ris ve­ro de­lic­tis poe­na in­ci­pe­re ab he­rede ita de­mum pot­est, si vi­vo reo ac­cu­sa­tio mo­ta est, li­cet non fuit con­dem­na­tio se­cu­ta.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,7,8Mo­des­ti­nus li­bro se­cun­do de poe­nis. Si cre­di­tor si­ne auc­to­ri­ta­te iu­di­cis res de­bi­to­ris oc­cu­pet, hac le­ge te­ne­tur et ter­tia par­te bo­no­rum mul­ta­tur et in­fa­mis fit.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,13,15Mo­des­ti­nus li­bro se­cun­do de poe­nis. Is, qui prae­dam ab hos­ti­bus cap­tam sub­ri­puit, le­ge pe­cu­la­tus te­ne­tur et in qua­dru­plum dam­na­tur.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,14,1Mo­des­ti­nus li­bro se­cun­do de poe­nis. Haec lex in ur­be ho­die ces­sat, quia ad cu­ram prin­ci­pis ma­gis­tra­tuum crea­tio per­ti­net, non ad po­pu­li fa­vo­rem. 1Quod si in mu­ni­ci­pio con­tra hanc le­gem ma­gis­tra­tum aut sa­cer­do­tium quis pe­tie­rit, per se­na­tus con­sul­tum cen­tum au­reis cum in­fa­mia pu­ni­tur. 2Qua le­ge dam­na­tus si alium con­vi­ce­rit, in in­te­grum re­sti­tui­tur, non ta­men pe­cu­niam re­ci­pit. 3Item is, qui no­vum vec­ti­gal in­sti­tue­rit, ex se­na­tus con­sul­to hac poe­na plec­ti­tur. 4Et si qui reus vel ac­cu­sa­tor do­mum iu­di­cis in­gre­dia­tur, per le­gem Iu­liam iu­di­cia­riam in le­gem amb­itus com­mit­tit, id est au­reo­rum cen­tum fis­co in­fer­re iu­be­tur.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 49,14,17Mo­des­ti­nus li­bro se­cun­do de poe­nis. In sum­ma scien­dum est om­nium fis­ca­lium poe­na­rum pe­ti­tio­nem cre­di­to­ri­bus post­po­ni.

Übersetzung nicht erfasst.

Ex libro III

Dig. 47,20,4Mo­des­ti­nus li­bro ter­tio de poe­nis. De per­iu­rio, si sua pi­g­no­ra es­se quis in in­stru­men­to iu­ra­vit, cri­men stel­lio­na­tus fit, et id­eo ad tem­pus ex­ulat.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,1,12Mo­des­ti­nus li­bro ter­tio de poe­nis. Cus­to­dias au­di­tu­rus tam cla­ris­si­mos vi­ros quam pa­tro­nos cau­sa­rum, si om­nes in ci­vi­ta­te pro­vin­ciae quam re­git agunt, ad­hi­be­re de­bet. 1Et fe­ria­tis die­bus cus­to­dias au­di­ri pos­se re­scrip­tum est, ita ut in­no­xios di­mit­tat et no­cen­tes, qui du­rio­rem anim­ad­ver­sio­nem ind­igent, dif­fe­rat.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,8,16Mo­des­ti­nus li­bro ter­tio de poe­nis. Qui cae­dem ad­mi­se­runt spon­te do­lo­ve ma­lo, in ho­no­re ali­quo po­si­ti de­por­ta­ri so­lent, qui se­cun­do gra­du sunt, ca­pi­te pu­niun­tur. fa­ci­lius hoc in de­cu­rio­nes fie­ri pot­est, sic ta­men, ut con­sul­to prius prin­ci­pe et iu­ben­te id fiat: ni­si for­te tu­mul­tus ali­ter se­da­ri non pos­sit.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,10,33Idem li­bro ter­tio de poe­nis. Si quis fal­sis con­sti­tu­tio­ni­bus nul­lo auc­to­re ha­bi­to uti­tur, le­ge Cor­ne­lia aqua et ig­ni ei in­ter­di­ci­tur.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,18,16Mo­des­ti­nus li­bro ter­tio de poe­nis. Re­pe­ti pos­se quaes­tio­nem di­vi fra­tres re­scrip­se­runt. 1Is, qui de se con­fes­sus est, in ca­put alio­rum non tor­que­bi­tur, ut di­vus Pius re­scrip­sit.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 48,19,31Idem li­bro ter­tio de poe­nis. Ad bes­tias dam­na­tos fa­vo­re po­pu­li prae­ses di­mit­te­re non de­bet: sed si eius ro­bo­ris vel ar­ti­fi­cii sint, ut dig­ne po­pu­lo Ro­ma­no ex­hi­be­ri pos­sint, prin­ci­pem con­su­le­re de­bet. 1Ex pro­vin­cia au­tem in pro­vin­ciam trans­du­ci dam­na­tos si­ne per­mis­su prin­ci­pis non li­ce­re di­vus Se­ve­rus et An­to­ni­nus re­scrip­se­runt.

Übersetzung nicht erfasst.

Ex libro IV

Dig. 48,3,14He­ren­nius Mo­des­ti­nus li­bro quar­to de poe­nis. Non est fa­ci­le ti­ro­ni cus­to­dia cre­den­da: nam ea pro­di­ta is cul­pae reus est, qui eam ei com­mi­sit. 1Nec uni, sed duo­bus cus­to­dia com­mit­ten­da est. 2Qui si neg­le­gen­tia amis­e­rint, pro mo­do cul­pae vel cas­ti­gan­tur vel mi­li­tiam mu­tant: quod si le­vis per­so­na cus­to­diae fuit, cas­ti­ga­ti re­sti­tuun­tur. nam si mi­se­ra­tio­ne cus­to­diam quis di­mi­se­rit, mi­li­tiam mu­tat: frau­du­len­ter au­tem si fue­rit ver­sa­tus in di­mit­ten­da cus­to­dia, vel ca­pi­te pu­ni­tur vel in ex­tre­mum gra­dum mi­li­tiae da­tur. in­ter­dum ve­nia da­tur: nam cum cus­to­dia cum al­te­ro cus­to­de si­mul fu­gis­set, al­te­ri ve­nia da­ta est. 3Sed si se cus­to­dia in­ter­fe­ce­rit vel prae­ci­pi­ta­ve­rit, mi­li­ti cul­pae ad­scri­bi­tur, id est cas­ti­ga­bi­tur. 4Quod si ip­se cus­tos cus­to­diam in­ter­fe­ce­rit, ho­mi­ci­dii reus est: 5Er­go si ca­su cus­to­dia de­func­ta di­ca­tur, tes­ta­tio­ni­bus id pro­ban­dum est et sic ve­nia da­bi­tur. 6So­let prae­ter­ea amis­sa cul­pa cus­to­dia, si ta­men in­ter­sit eam ad­pre­hen­di, tem­pus cau­sa co­gni­ta mi­li­ti da­ri ad eam re­qui­ren­dam, ap­pli­ci­to ei alio mi­li­te. 7Quod si fu­gi­ti­vum do­mi­no red­den­dum pro­di­de­rit, si fa­cul­ta­tes ha­beat, do­mi­no pre­tium red­de­re iu­be­ri Sa­tur­ni­nus pro­bat.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 49,16,3Mo­des­ti­nus li­bro quar­to de poe­nis. De­ser­to­rem au­di­tum ad suum du­cem cum elo­gio prae­ses mit­tet, prae­ter­quam si quid gra­vius il­le de­ser­tor in ea pro­vin­cia, in qua re­per­tus est, ad­mi­se­rit: ibi enim eum plec­ti poe­na de­be­re, ubi fa­ci­nus ad­mis­sum est, di­vi Se­ve­rus et An­to­ni­nus re­scrip­se­runt. 1Poe­nae mi­li­tum hu­ius­ce­mo­di sunt: cas­ti­ga­tio, pe­cu­nia­ria mul­ta, mu­ne­rum in­dic­tio, mi­li­tiae mu­ta­tio, gra­dus de­iec­tio, igno­mi­nio­sa mis­sio. nam in me­tal­lum aut in opus me­tal­li non da­bun­tur nec tor­quen­tur. 2Eman­sor est, qui diu va­ga­tus ad cas­tra re­gre­di­tur. 3De­ser­tor est, qui per proli­xum tem­pus va­ga­tus re­du­ci­tur. 4Is, qui ex­plo­ra­tio­ne ema­net hos­ti­bus in­sis­ten­ti­bus aut qui a fos­sa­to re­ce­dit, ca­pi­te pu­nien­dus est. 5Qui sta­tio­nis mu­nus re­lin­quit, plus quam eman­sor est: ita­que pro mo­do de­lic­ti aut cas­ti­ga­tur aut gra­du mi­li­tiae de­ici­tur. 6Si prae­si­dis vel cu­ius­vis prae­po­si­ti ab ex­cu­ba­tio­ne quis de­sis­tat, pec­ca­tum de­ser­tio­nis sub­ibit. 7Si ad diem com­mea­tus quis non ve­niat, per­in­de in eum sta­tuen­dum est, ac si eman­sis­set vel de­se­ruis­set, pro nu­me­ro tem­po­ris, fac­ta prius co­pia do­cen­di, num for­te ca­si­bus qui­bus­dam de­ten­tus sit, prop­ter quos ve­nia dig­nus vi­dea­tur. 8Qui mi­li­tiae tem­pus in de­ser­tio­ne im­ple­vit, eme­ri­to pri­va­tur. 9Si plu­res si­mul pri­mo de­se­rue­rint, de­in­de in­tra cer­tum tem­pus re­ver­si sint, gra­du pul­si in di­ver­sa lo­ca dis­tri­buen­di sunt. sed ti­ro­ni­bus par­cen­dum est: qui si ite­ra­to hoc ad­mi­se­rint, poe­na com­pe­ten­ti ad­fi­ciun­tur. 10Is, qui ad hos­tem con­fu­git et red­iit, tor­que­bi­tur ad bes­tias­que vel in fur­cam dam­na­bi­tur, quam­vis mi­li­tes ni­hil eo­rum pa­tian­tur. 11Et is, qui vo­lens trans­fu­ge­re ad­pre­hen­sus est, ca­pi­te pu­ni­tur. 12Sed si ex im­pro­vi­so, dum iter quis fa­cit, ca­pi­tur ab hos­ti­bus, in­spec­to vi­tae eius prae­ce­den­tis ac­tu ve­nia ei da­bi­tur, et, si ex­ple­to tem­po­re mi­li­tiae red­eat, ut ve­te­ra­nus re­sti­tue­tur et eme­ri­ta ac­ci­piet. 13Mi­les, qui in bel­lo ar­ma amis­it vel alie­na­vit, ca­pi­te pu­ni­tur: hu­ma­ne mi­li­tiam mu­tat. 14Qui alie­na ar­ma sub­ri­puit, gra­du mi­li­tiae pel­len­dus est. 15In bel­lo qui rem a du­ce pro­hi­bi­tam fe­cit aut man­da­ta non ser­va­vit, ca­pi­te pu­ni­tur, et­iam­si res be­ne ges­se­rit. 16Sed qui ag­men ex­ces­sit, ex cau­sa vel fus­ti­bus cae­di­tur vel mu­ta­re mi­li­tiam so­let. 17Nec non et si val­lum quis tran­scen­dat aut per mu­rum cas­tra in­gre­dia­tur, ca­pi­te pu­ni­tur. 18Si ve­ro quis fos­sam tran­si­luit, mi­li­tia re­ici­tur. 19Qui sed­itio­nem atro­cem mi­li­tum con­ci­ta­vit, ca­pi­te pu­ni­tur: 20Si in­tra vo­ci­fe­ra­tio­nem aut le­vem que­rel­lam sed­itio mo­ta est, tunc gra­du mi­li­tia de­ici­tur. 21Et cum mul­ti mi­li­tes in ali­quod fla­gi­tium con­spi­rent vel si le­gio de­fi­ciat, avo­ca­ri mi­li­tia so­lent. 22Qui prae­po­si­tum suum pro­te­ge­re no­lue­runt vel de­se­rue­runt, oc­ci­so eo ca­pi­te pu­niun­tur.

Übersetzung nicht erfasst.