Corpus iurisprudentiae Romanae

Repertorium zu den Quellen des römischen Rechts

Digesta Iustiniani Augusti

Recognovit Mommsen (1870) et retractavit Krüger (1928)
Deutsche Übersetzung von Otto/Schilling/Sintenis (1830–1833)
Iul.amb.
De ambiguitatibus lib. sg.Iuliani De ambiguitatibus liber singularis

De ambiguitatibus liber singularis

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
Dig. 1,1De iustitia et iure (Von der Gerechtigkeit und dem Recht.)Dig. 1,2De origine iuris et omnium magistratuum et successione prudentium (Von dem Ursprung des Rechts und aller Staatsbeamten, so wie der Folge der Rechtsgelehrten.)Dig. 1,3De legibus senatusque consultis et longa consuetudine (Von den Gesetzen, den Senatsbeschlüssen und dem Gewohnheitsrechte.)Dig. 1,4De constitutionibus principum (Von den Constitutionen der Kaiser.)Dig. 1,5De statu hominum (Vom Zustand der Menschen.)Dig. 1,6De his qui sui vel alieni iuris sunt (Von denen, die eigenen Rechtens, und denen, die fremdem Rechte unterworfen sind.)Dig. 1,7De adoptionibus et emancipationibus et aliis modis quibus potestas solvitur (Von der Annahme an Kindes Statt, der Entlassung aus der [väterlichen] Gewalt, und andern Arten deren Aufhebung.)Dig. 1,8De divisione rerum et qualitate (Von der Eintheilung der Sachen und deren Beschaffenheit.)Dig. 1,9De senatoribus (Von den Senatoren.)Dig. 1,10De officio consulis (Von der Amtspflicht des Consuls.)Dig. 1,11De officio praefecti praetorio (Von der Amtspflicht des Präfectus Prätorio.)Dig. 1,12De officio praefecti urbi (Von der Amtspflicht des Stadtvorstehers.)Dig. 1,13De officio quaestoris (Von der Amtspflicht des Quästors.)Dig. 1,14De officio praetorum (Von der Amtspflicht der Prätoren.)Dig. 1,15De officio praefecti vigilum (Von der Amtspflicht des Wachtvorstehers.)Dig. 1,16De officio proconsulis et legati (Von der Amtspflicht des Proconsul und des Legaten.)Dig. 1,17De officio praefecti Augustalis (Von der Amtspflicht des Kaiserlichen Präfecten.)Dig. 1,18De officio praesidis (Von der Amtspflicht des Präsidenten.)Dig. 1,19De officio procuratoris Caesaris vel rationalis (Von der Amtspflicht des Procurators des Kaisers oder Rentbeamten.)Dig. 1,20De officio iuridici (Von der Amtspflicht des Gerichtsverwalters.)Dig. 1,21De officio eius, cui mandata est iurisdictio (Von der Amtspflicht dessen, der mit der Gerichtsbarkeit beauftragt worden ist.)Dig. 1,22De officio adsessorum (Von der Amtspflicht der [Gerichts-] Beisitzer.)
Dig. 2,1De iurisdictione (Von der Gerichtsbarkeit.)Dig. 2,2Quod quisque iuris in alterum statuerit, ut ipse eodem iure utatur (Welche Rechtsgrundsätze Jemand gegen einen Andern aufgebracht hat, die sollen gegen ihn selbst in Anwendung gebracht werden dürfen.)Dig. 2,3Si quis ius dicenti non obtemperaverit (Wenn jemand dem, welcher Recht spricht, nicht gehorcht haben sollte.)Dig. 2,4De in ius vocando (Von der Berufung ins Gericht.)Dig. 2,5Si quis in ius vocatus non ierit sive quis eum vocaverit, quem ex edicto non debuerit (Wenn Jemand vor Gericht berufen worden und nicht gegangen ist, oder die dahin berufen worden sind, welche man dem Edicte nach nicht hätte berufen sollen.)Dig. 2,6In ius vocati ut eant aut satis vel cautum dent (Dass vor Gericht Berufene dahin gehen, oder Bürgen oder anders Sicherheit stellen.)Dig. 2,7Ne quis eum qui in ius vocabitur vi eximat (Dass Niemand den, welcher vor Gericht berufen wird, mit Gewalt entreisse.)Dig. 2,8Qui satisdare cogantur vel iurato promittant vel suae promissioni committantur (Von denen, welche gezwungen werden, Sicherheit zu stellen, oder ein eidliches Versprechen leisten, oder auf ihr einfaches Versprechen entlassen werden.)Dig. 2,9Si ex noxali causa agatur, quemadmodum caveatur (Wie Sicherheit gestellt wird, wenn eine Noxalklage erhoben [oder: wegen Schädenansprüchen geklagt] wird.)Dig. 2,10De eo per quem factum erit quominus quis in iudicio sistat (Von dem, welcher daran Schuld ist, dass sich Jemand nicht vor Gericht stellt.)Dig. 2,11Si quis cautionibus in iudicio sistendi causa factis non obtemperaverit (Wenn Jemand dem geleisteten Versprechen, sich vor Gerichte zu stellen, nicht nachgekommen ist.)Dig. 2,12De feriis et dilationibus et diversis temporibus (Von den Gerichtsferien und Aufschubsgestattungen und der Berechnung verschiedener Zeiten.)Dig. 2,13De edendo (Vom Vorzeigen.)Dig. 2,14De pactis (Von Verträgen.)Dig. 2,15De transactionibus (Von Vergleichen.)
Dig. 40,1De manumissionibus (Von den Freilassungen.)Dig. 40,2De manumissis vindicta (Von den durch den Stab freigelassenen [Sclaven].)Dig. 40,3De manumissionibus quae servis ad universitatem pertinentibus imponuntur (Von den Freilassungen, welche Sclaven ertheilt werden, welche einer Gemeinheit angehören.)Dig. 40,4De manumissis testamento (Von den durch ein Testament freigelassenen [Sclaven.])Dig. 40,5De fideicommissariis libertatibus (Von den fideicommissarischen Freiheiten.)Dig. 40,6De ademptione libertatis (Von der Zurücknahme der Freiheit.)Dig. 40,7De statuliberis (Von den Bedingtfreien.)Dig. 40,8Qui sine manumissione ad libertatem perveniunt (Welche [Sclaven] ohne Freilassung zur Freiheit gelangen.)Dig. 40,9Qui et a quibus manumissi liberi non fiunt et ad legem Aeliam Sentiam (Welche Sclaven durch die Freilassung wegen ihrer selbst, und wegen ihres Freilassers nicht frei werden, und zum Aelisch-Sentischen Gesetz.)Dig. 40,10De iure aureorum anulorum (Von dem Recht der goldenen Ringe.)Dig. 40,11De natalibus restituendis (Von der Zurückversetzung in den Geburtsstand.)Dig. 40,12De liberali causa (Von dem Rechtsstreit über die Freiheit.)Dig. 40,13Quibus ad libertatem proclamare non licet (Welche nicht auf die Freiheit Anspruch machen dürfen.)Dig. 40,14Si ingenuus esse dicetur (Wenn behauptet werden wird, dass [ein Freigelassener] ein Freigeborner sei.)Dig. 40,15Ne de statu defunctorum post quinquennium quaeratur (Dass der Rechtszustand Verstorbener nach fünf Jahren nicht untersucht werden soll.)Dig. 40,16De collusione detegenda (Von der Entdeckung eines heimlichen Einverständnisses.)
Dig. 43,1De interdictis sive extraordinariis actionibus, quae pro his competunt (Von den Interdicten und ausserordentlichen Klagen, die an deren Statt zuständig sind.)Dig. 43,2Quorum bonorum (Welchen Nachlass.)Dig. 43,3Quod legatorum (Was von Vermächtnissen.)Dig. 43,4Ne vis fiat ei, qui in possessionem missus erit (Dass Dem keine Gewalt geschehe, der in den Besitz gesetzt sein wird.)Dig. 43,5De tabulis exhibendis (Von der Auslieferung der Testamente.)Dig. 43,6Ne quid in loco sacro fiat (Dass an einem heiligen Orte Etwas nicht geschehe.)Dig. 43,7De locis et itineribus publicis (Von öffentlichen Plätzen und Wegen.)Dig. 43,8Ne quid in loco publico vel itinere fiat (Dass an einem öffentlichen Platze oder Wege Etwas nicht geschehe.)Dig. 43,9De loco publico fruendo (Von dem Genuss eines öffentlichen Platzes.)Dig. 43,10De via publica et si quid in ea factum esse dicatur (Von öffentlichen Strassen und wenn etwas in demselben errichtet werden sein soll.)Dig. 43,11De via publica et itinere publico reficiendo (Von der Ausbesserung öffentlicher Strassen und Wege.)Dig. 43,12De fluminibus. ne quid in flumine publico ripave eius fiat, quo peius navigetur (Von den Flüssen, dass Etwas in einem öffentlichen Flusse oder an dessen Ufer nicht geschehe, wodurch die Schifffahrt beeinträchtigt wird.)Dig. 43,13Ne quid in flumine publico fiat, quo aliter aqua fluat, atque uti priore aestate fluxit (Dass in einem öffentlichen Fluss Etwas nicht geschehe, wodurch der Wasserfluss gegen den im vorhergehenden Sommer geändert wird.)Dig. 43,14Ut in flumine publico navigare liceat (Dass die Schifffahrt an einem öffentlichen Flusse gestattet sei.)Dig. 43,15De ripa munienda (Von der Befestigung des Ufers.)Dig. 43,16De vi et de vi armata (Von der Gewalt und der Gewalt mit Waffen.)Dig. 43,17Uti possidetis (Wie ihr besitzet.)Dig. 43,18De superficiebus (Von Erbpachtungen.)Dig. 43,19De itinere actuque privato (Von Privatwegen.)Dig. 43,20De aqua cottidiana et aestiva (Vom täglichen Wasser und dem Sommerwasser.)Dig. 43,21De rivis (Von den Kanälen.)Dig. 43,22De fonte (Von den Quellen.)Dig. 43,23De cloacis (Von den Kloaken.)Dig. 43,24Quod vi aut clam (Was gewaltsam oder heimlich.)Dig. 43,25De remissionibus (Von den Remissionen.)Dig. 43,26De precario (Vom bittweisen [Besitzverhältniss].)Dig. 43,27De arboribus caedendis (Vom Baumfällen.)Dig. 43,28De glande legenda (Vom Auflesen der Eicheln.)Dig. 43,29De homine libero exhibendo (Von der Auslieferung freier Menschen.)Dig. 43,30De liberis exhibendis, item ducendis (Von der Auslieferung der Kinder und deren Abführung.)Dig. 43,31Utrubi (Vom (Interdicte) Wo immer.)Dig. 43,32De migrando (Vom Ausziehen lassen.)Dig. 43,33De Salviano interdicto (Vom Salvianischen Interdict.)
Dig. 28,6,31Idem li­bro sin­gu­la­ri de amb­igui­ta­ti­bus. In sub­sti­tu­tio­ne fi­lio ita fac­ta: ‘quis­quis mi­hi ex su­pra scrip­tis he­res erit, idem fi­lio he­res es­to’, quae­ri­tur, quis­quis he­res quan­do­que fue­rit in­tel­le­ga­tur an quis­quis he­res tum erit, cum fi­lius mo­ria­tur. pla­cuit pru­den­ti­bus, si quan­do­que he­res fuis­set: quam­vis enim vi­vo pu­pil­lo he­res es­se de­sis­set, for­te ex cau­sa de in­of­fi­cio­so, quae pro par­te mo­ta est, fu­tu­rum ta­men eum he­redem ex sub­sti­tu­tio­ne cre­di­tum est. 1Non si­mi­li mo­do in hac spe­cie di­cen­dum est, si quis, cum fi­lios duos ha­be­ret, Gaium pu­be­rem, Lu­cium im­pu­be­rem, ita fi­lio sub­sti­tuis­set: ‘si Lu­cius fi­lius meus im­pu­bes de­ces­se­rit ne­que mi­hi Gaius fi­lius he­res erit, tunc Se­ius he­res es­to’: nam ita pru­den­tes hoc in­ter­pre­ta­ti sunt, ut ad im­pu­be­ris mor­tem con­di­cio sub­sti­tu­tio­nis es­set re­fe­ren­da.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 32,62Iu­lia­nus li­bro sin­gu­la­ri de amb­igui­ta­ti­bus. Qui duos mu­los ha­be­bat ita le­ga­vit: ‘mu­los duos, qui mei erunt cum mo­riar, he­res da­to’: idem nul­los mu­los, sed duas mu­las re­li­que­rat. re­spon­dit Ser­vius de­be­ri le­ga­tum, quia mu­lo­rum ap­pel­la­tio­ne et­iam mu­lae con­ti­nen­tur, quem­ad­mo­dum ap­pel­la­tio­ne ser­vo­rum et­iam ser­vae ple­rum­que con­ti­nen­tur. id au­tem eo ve­niet, quod sem­per se­xus mas­cu­li­nus et­iam fe­mi­ni­num se­xum con­ti­net.

Übersetzung nicht erfasst.

Dig. 34,5,13Idem li­bro sin­gu­la­ri de amb­igui­ta­ti­bus. Si is qui du­cen­ta de­po­suit ita le­get: ‘Se­io cum du­cen­tis quae apud eum de­po­sui tre­cen­ta le­go’, sin­gu­lae sum­mae se­pa­ra­te qui­dem cer­tam ha­bent de­mons­tra­tio­nem, con­iunc­tio­ne ve­ro ta­li in­ci­dunt in amb­igui­ta­tem. sed di­cen­dum est non tre­cen­ta, sed quin­gen­ta de­be­ri, quia duae sum­mae iun­gun­tur. 1Si quis le­get: ‘fun­dum Se­ia­num he­res meus At­tio cum Dio­ne Mae­vii ser­vo da­to’, du­bi­ta­tur qui­dem, Dio­ni quo­que fun­dus le­ga­tus sit an Dio cum fun­do le­ga­tus sit. sed ma­gis di­cen­dum est non so­lum fun­dum, sed et­iam ser­vum Dio­nem es­se le­ga­tum, ma­xi­me si nul­las ius­tas cau­sas ha­buit Dio­ni le­gan­di. 2Cum ita sti­pu­la­tio­nem con­ci­pi­mus: ‘si ho­mi­nem aut fun­dum non de­de­ris, cen­tum da­ri spon­des?’ utrum­que est fa­cien­dum, ne sti­pu­la­tio com­mit­ta­tur, id est si­ve al­te­rum si­ve ne­utrum fac­tum sit, te­ne­bit sti­pu­la­tio. idem­que est evi­den­ter, cum pro­pos­i­tis spe­cia­li­ter plu­ri­bus re­bus, quas fie­ri vo­lu­mus, ita sti­pu­la­mur: ‘si quid eo­rum fac­tum non erit’: vel­uti ‘Sti­chum et Damam et Ero­tem sis­ti? si quis eo­rum non ste­te­rit, de­cem da­ri?’ ne­ces­se est enim om­nes es­se sis­ten­dos, ut sti­pu­la­tio­ni sa­tis­fiat. vel ut pro­pius ac­ce­da­mus, fin­ga­mus ita sti­pu­la­tio­nem fac­tam: ‘si Sti­chum et Damam et Ero­tem non sis­te­ris, de­cem da­ri?’ ne­que enim du­bi­ta­bi­mus, quin ae­que om­nes sis­ti opor­teat. 3Utrum ita con­ci­pias sti­pu­la­tio­nem ‘si il­lud aut il­lud fac­tum non erit’ an hoc mo­do ‘si quid eo­rum fac­tum non erit, quae ut fie­rent, com­pre­hen­sa sunt’, hoc in­ter­est, quod, quam­vis al­te­ro fac­to ve­rum sit hoc aut il­lud ve­re fac­tum es­se, non id­eo ta­men ve­rum erit hoc aut il­lud fac­tum non es­se. nam si­mul ea pos­sunt es­se ve­ra, quam­vis in­ter se con­tra­ria sunt, quia cum sig­ni­fi­ca­tio non ex uni­ver­so, sed ex ali­quo su­mi­tur, si ve­ri ali­quid in­de sit, ve­ram ef­fi­cit to­tam ora­tio­nem: sic­ut e con­tra­rio duae ora­tio­nes pug­nan­tia con­ti­nen­tes si­mul fal­sae sunt, vel­uti si qui li­be­ro­rum par­tim pu­be­res, par­tim im­pu­be­res de­ces­se­rint, nam et hoc fal­sum erit om­nes im­pu­be­res de­ces­sis­se et il­lud om­nes pu­be­res de­ces­sis­se. id ac­ci­dit, quia sig­ni­fi­ca­tio su­mi­tur ex uni­ver­so, in quo si ali­quid fal­sum est, to­tam ora­tio­nem fal­sam ef­fi­cit. anim­ad­ver­ten­dum igi­tur est, quid sit, de quo quae­ri­tur. nam cum ita con­ci­pio ‘si il­lud aut il­lud non fue­rit’, quae­ri de­bet, an ali­quid fac­tum non sit: il­lius ef­fec­tus hic est, ut ne­utrum fiat, hu­ius au­tem, ut utrum­que fiat: nec in il­lo prod­est ali­quid non fe­cis­se, si ali­quid fac­tum sit, ne­que in hoc ali­quid fe­cis­se, si ali­quid fac­tum non sit. 4Pro­in­de si quis ita in­ter­ro­get: ‘eo­rum quid, quae ob­iciun­tur ti­bi, fe­cis­ti?’ il­le ne­get, hoc ex­pri­mat: ‘eo­rum quid, quae ob­iciun­tur, non fe­ci’, id est ‘ni­hil ho­rum fe­ci’. 5Si quis au­tem plu­ra in sti­pu­la­tum de­du­cat, quo­rum unum fie­ri ve­lit, ita com­pre­hen­de­re de­bet: ‘il­lud aut il­lud fie­ri spon­des? si ni­hil eo­rum fac­tum erit, tan­tum da­bis?’ 6Item si pa­ter fa­mi­lias in tes­ta­men­to ita scrip­se­rit: ‘si quis mi­hi fi­lius aut fi­lia ge­ni­tur, he­res mi­hi es­to: si mi­hi fi­lius aut fi­lia he­res non erit, Se­ius he­res es­to’, non sa­tis vo­lun­ta­tem suam de­cla­ra­vit, si non ali­ter ex­tra­neum he­redem es­se vo­let, quam si ne­que fi­lius ne­que fi­lia he­res sit: hoc enim mo­do con­ci­pi opor­tet: ‘si mi­hi ne­que fi­lius ne­que fi­lia he­res erit’. pot­est au­tem in­ter­dum su­pe­rior scrip­tu­ra es­se ne­ces­sa­ria, si quis, cum fi­lium et fi­liam ha­beat, utrum­que he­redem in­sti­tue­re ve­lit, sed si­ve al­ter he­res fu­tu­rus sit, ex­tra­neum mis­ce­re, si­ve ne­uter, ex­tra­neum sub­sti­tue­re. sed pro­cli­vior est sen­ten­tia tes­ta­to­ris sic es­se in­ter­pre­tan­da, ut, si­ve fi­lius si­ve fi­lia na­ti ei fue­rint, ex­tra­neus non ad­mit­ta­tur, ni­si spe­cia­li­ter hoc tes­ta­tor ex­pres­se­rit.

Übersetzung nicht erfasst.